Financial Times hedh dritë mbi qasjen prapaskenave të Uashingtonit ndaj Moskës, duke zbuluar se Uashingtoni dhe Moska janë në komunikim të hapur, nëse jo në marrëveshje, për të rifilluar gazsjellësin Nord Stream 2 me mbështetjen e investitorëve amerikanë.
Sipas gazetës, marrëveshja që do të ndryshojë edhe një herë lojën energjetike në Europë po “drejtohet” nga një ish-spiun i Stasit dhe mik i ngushtë i Vladimir Putinit. Ky është Matthias Warnig, i cili deri në vitin 2023 drejtoi kompaninë mëmë të Nord Stream 2 për gjigantin e gazit të kontrolluar nga Kremlini, Gazprom.
Plani i Warnig, i cili filloi të zbatohej para rizgjedhjes së Donald Trump dhe përfshinte afrimin me ekipin e presidentit amerikan përmes biznesmenëve amerikanë, në thelb po shpaloset në kuadrin e ndërmjetësimit për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë dhe thellimit paralel të lidhjeve ekonomike midis SHBA-së dhe Rusisë.
Sipas zyrtarëve në Uashington të cituar nga Financial Times, disa zyrtarë të shquar të administratës Trump janë të vetëdijshëm për iniciativën për të tërhequr investitorët amerikanë dhe e shohin atë si pjesë të një përpjekjeje për të rindërtuar marrëdhëniet me Moskën.
Siç raporton gazeta, duke cituar një person me njohuri të drejtpërdrejta për bisedimet, një konsorcium investitorësh i udhëhequr nga SHBA ka hartuar tashmë skicën e marrëveshjes.
Zyrtarët e lartë të BE-së janë informuar mbi diskutimet ruso-amerikane mbi Nord Stream 2 në javët e fundit dhe nuk po e fshehin shqetësimin e tyre të thellë. Siç dihet, një nga dy tubacionet Nord Stream 2 u hodh në erë në sulme sabotazhi në shtator 2022, gjë që shkatërroi gjithashtu të dy tubacionet e projektit simotër më të vjetër Nord Stream 1. Gazsjellësi tjetër Nord Stream 2, i cili ka një kapacitet vjetor prej 27.5 miliardë metër kub gaz natyror, është i paprekur por nuk është përdorur asnjëherë.
Plani për të rifilluar gazsjellësin Nord Stream 2 teorikisht do t’i jepte Shteteve të Bashkuara një ndikim të madh mbi furnizimin me energji të Evropës, thanë zyrtarët evropianë për gazetën ndërsa vendet e BE-së lëviznin për t’i dhënë fund varësisë së tyre nga gazi rus pas pushtimit.
Në çdo rast, pengesat për zbatimin e tij janë ende të shumta dhe domethënëse. Do të kërkonte që SHBA të heqë sanksionet kundër Rusisë, Rusia të pranojë të rifillojë shitjet që i ndërpreu gjatë luftës dhe Gjermania të lejojë rrjedhën e gazit për çdo blerës të mundshëm në Evropë.
“Shtetet e Bashkuara do të thoshin, “Epo, tani Rusia do të jetë e besueshme, sepse amerikanët e besueshëm janë në mes”, tha për gazetën një ish-zyrtar i lartë amerikan, i cili ishte i njohur me disa nga përpjekjet për të arritur një marrëveshje. Investitorët amerikanë do të merrnin “para për asgjë”, shtoi ai.
Së fundmi, presidenti rus foli për përfitimet ekonomike që SHBA dhe Kremlini mund të korrin në rast të një zgjidhjeje në Ukrainë, duke pretenduar se “disa kompani” tashmë janë në kontakt për marrëveshje të mundshme.
Vlen të përmendet se Nord Stream 2 AG, kompania mëmë e gazsjellësit me bazë në Zvicër, pezulloi procedurat e falimentimit në janar për të paktën katër muaj.
Sipas një dokumenti gjyqësor të cituar nga FT, aksioneri i Nord Stream 2, Gazprom, argumentoi se administrata e re e Donald Trump, si dhe zgjedhjet gjermane në shkurt 2025, “mund të kenë pasoja të rëndësishme për kushtet e Nord Stream 2” për të justifikuar vonesën. Prezantimi vuri në dukje “çështjet komplekse gjeopolitike” dhe regjimin e sanksioneve.
Vetë Matthias Warnig, duke folur për Financial Times, mohoi se ai “kishte marrë pjesë në diskutime me politikanë amerikanë ose përfaqësues të biznesit”, ndërsa Dmitry Peskov, zëdhënësi i Putinit, deklaroi se ai nuk kishte informacion për bisedimet në lidhje me gazsjellësin. Gazprom gjithashtu mbajti një heshtje shurdhuese, duke refuzuar të bëjë asnjë koment për rastin.
Warnig, 69 vjeç, ka thënë se u bë mik i ngushtë i Putinit në vitet 1990 pasi Dresdner Bank hapi zyrat në Shën Petersburg. Putini, i cili flet rrjedhshëm gjermanisht, i mësoi fëmijët e Warnig të bënin ski në Davos dhe e ftoi atë në funeralin e babait të tij, sipas një interviste që ish-oficeri i Stasi-t i dha gazetës Die Zeit në vitin 2023.
