Në jetën shoqërore, kërkimi i faljes është një shenjë e sjelljes së mirë. Në jetën profesionale, mund të jetë një shenjë dobësie.
Sipas Maurice Schweitzer, profesor i menaxhimit në Shkollën Wharton të Universitetit të Pensilvanisë, “Më vjen keq” mund të tregojë kujdes dhe ndjeshmëri, por shpesh nuk është mënyra më efektive për të marrë përgjegjësinë për diçka.
“Të thuash falje është shumë e sjellshme, por mund të na vendosë edhe në një pozicion dobësie”, thotë Schweitzer për CNBC. “Nuk tregon forcë dhe fuqi dhe ndonjëherë njerëzit duken më të fortë kur nuk kërkojnë falje.”
Një studim i vitit 2012 i botuar në The European Journal of Social Psychology zbuloi se shmangia e kërkimit të faljes mund të ketë përfitime psikologjike: 95% e pjesëmarrësve që refuzuan të shprehnin pendim pasi ofenduan dikë, treguan “vetëvlerësim më të lartë, rritje të ndjenjës së pushtetit ose kontrollit”.
Sigurisht, të mos kërkosh falje pas një gabimi mund të rezultojë lehtësisht i kundërt dhe të lërë përshtypje të keqe te njerëzit përreth. Por siç shpjegon Schweitzer, fjala “më fal” është më e dobishme kur keni bërë diçka që prek drejtpërdrejt një person tjetër. Dhe në vendin e punës, gabimet zakonisht nuk kanë një natyrë kaq personale.
Në vend të kësaj, dikush mund të dëshirojë të kërkojë falje për një afat të humbur, gabime shkrimi ose llogaritje të gabuara. Për të marrë përgjegjësinë për këto lloj gabimesh pa e vënë veten në një pozicion dobësie, Schweitzer rekomandon disa fraza alternative.
Si të zëvendësoni fjalën “më falni”
· Në vend që të thoni “Më fal për këtë gabim”, mund të thoni “Unë marr përgjegjësinë për të dhe ja se si planifikoj ta rregulloj”.
· Zëvendësoni ‘më falni që jam vonë’ me ‘faleminderit për durimin tuaj’.
· Zëvendëso ‘Më vjen keq që je i stresuar’ me ‘E vërej se ke shumë për të bërë. Unë mund t’ju ndihmoj; Keni nevojë për pushim?’
Çelësi, thotë Schweitzer, është të pranosh një gabim duke sugjeruar gjithashtu zgjidhje që mund t’ju ndihmojnë të ecni përpara, në vend që të ndaleni në gabimet e së kaluarës.
“Ne duhet të mësojmë nga gabimet tona dhe të mendojmë se si t’i minimizojmë ato, por kjo nuk do të thotë që ne do të ndalojmë së bëri ato,” thotë Schweitzer.
