Për Arditin, një adoleshent 16-vjeçar nga Shqipëria, TikTok është më shumë se një aplikacion social—është një mënyrë jetese.
Çdo ditë, pas shkollës, ai kalon rreth katër orë të humbur në një rrjedhë të pafundme videosh. Është gjëja e parë që kontrollon në mëngjes dhe e fundit që bën para se të shtrihet për të fjetur. Raporti i tij i kohës së ekranit në iPhone tregon se ai kalon mesatarisht 5-6 orë në ditë duke “lundruar” në këtë platformë, duke u përhumbur në videot që janë trende.
Sipas një raporti nga Kepios, në Shqipëri, TikTok ka mbi 1.5 milion përdorues, dhe 35% e përdoruesve janë mes moshës 12-25 vjeç, duke e bërë këtë grup moshe dominues në përdorimin e platformës. Këto të dhëna përkojnë me interesin e madh që kanë të rinjtë shqiptarë për TikTok-un, i cili shndërrohet në një formë argëtimi dhe një mundësi për të shprehur kreativitetin dhe mendimet e tyre.
Ndërkohë që Arditi lundron TikTok-un, përmbajtja që ai sheh pasqyron atë që po tërheq vëmendjen e të rinjve shqiptarë. Videot më të njohura që shfaqen në feed-in e tij janë një reflektim i kulturës që dominon këtë aplikacion dhe, fatkeqësisht, shumë prej këtyre trendeve ngjallin shqetësime.
Makina të shtrenjta, jetët luksoze dhe sherrët në shkolla janë disa nga përmbajtjet që shpesh dalin më në pah. Këto video shpesh shoqërohen nga “influencera” që shfaqin famën e tyre pa pasur ndonjë arsim të lartë, përdorin gjuhë vulgare për të tërhequr vëmendjen dhe biznese që reklamojnë produktet e tyre në mënyrë të shpejtë dhe të paverifikuar.
Trendet që po tërheqin vëmendjen e të rinjve shqiptarë:
Luks dhe satus: Videot kryesore që Arditi sheh paraqesin makina luksoze dhe të rinj që shfaqin rroba të shtrenjta dhe marka të njohura. Ky trend i shfaqjes së pasurisë pa ndonjë kontekst apo mesazh shpesh shtyn të rinjtë të ndjekin materializmin në vend të ambicieve më të qëndrueshme. Sipas një raporti nga Datasreportal, kjo tendencë është e përhapur gjerësisht, pasi një pjesë e madhe e përdoruesve shqiptarë janë të rinj që ndjekin këto modele të jetesës.
Sherret në shkolla: Një trend më i errët në TikTok përfshin përmbajtjen që lavdëron ngacmimin dhe sherrët, veçanërisht në ambientet shkollore. Videot e grindjeve të ashpra ose përleshjeve shpesh bëhen virale, duke normalizuar sjelljen agresive mes të rinjve. Kjo ka çuar në raporte shqetësuese ku të rinjtë zgjedhin dhunën për vetëmbrojtje ose për shkak të një ndjenje krenarie.
Influencues me përmbajtje kontroversale: Shumë influencues, shpesh pa arsim të formalizuar, përdorin gjuhë të ashpër dhe postojnë përmbajtje që mungon në thelb. Këta individë fitojnë shumë vëmendje duke u angazhuar në përmbajtje që bëhen direkt virale, duke shfaqur një stil jete ekstravagant ose duke u angazhuar në sjellje provokuese, shpesh pa marrë parasysh pasojat. Këto tendenca janë të dukshme tek një pjesë e madhe e përdoruesve të TikTok-ut, ku 52.7% e audiencës së reklamave të TikTok-ut në Shqipëri janë meshkuj, ndërsa 47.3% janë femra, sipas të dhënave nga Datasreportal.
Reklamat e bizneseve dhe produkteve: Edhe bizneset e vogla kanë shfrytëzuar TikTok-un për të reklamuar produktet e tyre, por shpesh kufiri mes përmbajtjes organike dhe asaj reklamore është i paqartë. Bizneset në Shqipëri përdorin TikTok për të arritur klientët potencialë. Kjo tregon se TikTok është një mundësi e madhe për marketing, duke shfrytëzuar veçoritë e tij të marketingut dhe mundësinë për të kapur audiencën më të rinjtë.
Shqetësimi në rritje mbi ndikimin e TikTok-ut
Pas një incidenti tragjik në nëntor të vitit 2024, ku një adoleshent humbi jetën pas një përleshjeje që supozohet të ketë filluar në rrjetet sociale (por më vonë kjo gjë u hdh poshtë), qeveria shqiptare ka marrë masa. Kryeministri Edi Rama shpalli se do të mbyllet TikTok-u për një vit, duke e fajësuar atë për përhapjen e dhunës dhe ngacmimit, veçanërisht mes nxënësve të shkollave. Në përgjigje, kompania e TikTok-ut, deklaroi se nuk kishte asnjë provë që lidhte platformën me incidentin, megjithatë shqetësimet e prindërve janë në rritje.
Politikat rregulluese të TikTok-ut ekzistojnë për të parandaluar përmbajtjet shqetësuese, por ato shpesh janë të pafuqishme për të parandaluar shpërndarjen e videove me përmbajtje të dëmshme. Megjithatë, shumë përdorues vazhdojnë të shpërndajnë dhe të shikojnë përmbajtje që shkelin këto rregulla, duke përfshirë sfida të rrezikshme, dhunë, dhe nënvlerësim të edukatës dhe vlerave.
Përdorimi
TikTok është një platformë ku përdoruesit shqiptarë janë shumë aktivë dhe përdorin me shumicë hashtag-e që lidhen me kulturën dhe identitetin shqiptar. Sipas FastMoss, disa nga hashtag-et më të përdorur janë:
#albania me 4.4 milion postime dhe 1.38 miliardë shikime,
#albania me Flamur me 800,100 postime,
#shqiptaretneperbote me 918,800 postime,
#Shqiperia me 352,000 postime,
#bbvipal,
#luizejlli,
#edirama,
#leke.
Gjithashtu, sipas një raporti nga Brand24, rreth 240 milion postime përmendin Shqipërinë në TikTok, duke pasqyruar një angazhim të madh të përdoruesve shqiptarë në këtë platformë. Ky nivel i lartë i postimeve dhe shikimeve tregon ndikimin e fuqishëm që TikTok ka mbi kulturën dhe shoqërinë shqiptare, duke kontribuar në formimin e tendencave dhe diskutimeve që prekin brezin e ri./Monitor
