Ukraina duhet të pranojë të lëshojë disa nga territoret e pushtuara nga Rusia që nga viti 2014 për të arritur ndonjë marrëveshje për t’i dhënë fund luftës, tha të hënën Sekretari i Shtetit i SHBA-së Marco Rubio teksa po nisej për në Arabinë Saudite përpara bisedimeve të paqes me përfaqësuesit e Kievit.
Sekretari amerikan i shtetit theksoi se koncesionet janë “e vetmja mënyrë” për t’i dhënë fund pushtimit në shkallë të plotë të nisur nga Rusia në shkurt 2022. “Ata (ukrainasit) kanë vuajtur shumë dhe njerëzit e tyre kanë vuajtur shumë dhe është e vështirë pas diçkaje të tillë të flasim edhe për lëshime” u tha ai gazetarëve. “Por kjo është mënyra e vetme për t’i dhënë fund kësaj, për të parandaluar më shumë vuajtje”.
Bisedimet në Arabinë Saudite janë të parat midis zyrtarëve të lartë amerikanë dhe udhëheqjes ukrainase që kur Volodymyr Zelensky u përplas me Donald Trump dhe zëvendëspresidentin J.D. Vance para gazetarëve në Shtëpinë e Bardhë.
Duke shtuar se ai “nuk do të bëjë asgjë ose nuk do të flasë me askënd” përpara se të fillojnë zyrtarisht negociatat, Rubio tha se pala amerikane do të kërkojë të kuptojë se çfarë është “i gatshëm të bëjë Kievi për të arritur paqen” dhe për t’i dhënë fund luftës. “Mund të jetë e papajtueshme me atë që rusët janë të gatshëm të bëjnë” tha ai. “Kjo është ajo që ne duhet të mësojmë.”
Ukraina ka përjashtuar prej kohësh një marrëveshje armëpushimi që përfshin cedimin e territorit të mbajtur nga Rusia, duke përfshirë gadishullin e Krimesë, të cilin Putin e pushtoi në vitin 2014. Qeveria ukrainase në vend të kësaj ka bërë thirrje për një “paqe të drejtë” që do të bënte që Kremlini të paguajë dëmshpërblime për luftën trevjeçare.
Zelensky është në Arabinë Saudite për t’u takuar me liderin de fakto, princin e kurorës, Mohammed bin Salman, por nuk do të marrë pjesë në bisedimet me Rubio, Këshilltarin e Sigurisë Kombëtare, Mike Walz dhe të dërguarin për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff. Në vend të kësaj, ukrainasit do të përfaqësohen nga këshilltari kryesor i Zelensky, Andriy Yermak, Ministri i Jashtëm Andriy Sibikha dhe Ministri i Mbrojtjes Rustem Umerov.
Ndërkohë, Rubio la të kuptohet se ndihma e “ngrirë” e SHBA në shumë nivele për Kievin mund të rifillojë në varësi të rezultatit të bisedimeve të ardhshme, duke thënë se SHBA “mund të ketë lajme të mira për të shpallur në këtë front”. “E gjithë kjo erdhi sepse ne ndjemë se ata nuk ishin të përkushtuar ndaj asnjë lloj procesi paqeje apo të interesuar për negociata”, tha ai. “Nëse kjo ndryshon, atëherë padyshim që qëndrimi ynë mund të ndryshojë.” Rubio iu referua gjithashtu përplasjes së tij të fundit me ministrin e Jashtëm polak në X për përdorimin e sistemit të internetit satelitor Starlink të Elon Musk në Ukrainë, me Varshavën që tha se do të “kërkonte furnizues të tjerë” nëse Musk çaktivizon shërbimin jetik.
Pasi u tall më parë me Poloninë, duke thënë se duhet të thotë “faleminderit” për ndihmën amerikane për Ukrainën, Rubio e quajti vendin “një aleat i madh i NATO-s”. “Është një shembull i shkëlqyer për pjesën tjetër të Evropës”. “Unë thjesht po i përgjigjesha një postimi të Sekretarit të Shtetit, i cili është thjesht i pasaktë ,” tha Rubio.
