Bashkimi Europian ka propozuar që familjet të krijojnë rezerva të domosdoshme për të mbijetuar të paktën 72 orë në rast krize, pasi lufta e Rusisë në Ukrainë dhe peizazhi gjeopolitik gjithnjë e më i pasigurt e kanë shtyrë bllokun të ndërmarrë hapa të rinj për të rritur sigurinë e tij.
Konflikti i vazhdueshëm në Ukrainë, pandemia e Covid-19 që nxori në pah mungesën e aftësisë për t’iu përgjigjur krizave dhe qëndrimi armiqësor i administratës Trump ndaj Evropës e kanë detyruar kontinentin të rishqyrtojë dobësitë e tij dhe të rrisë shpenzimet për mbrojtjen dhe sigurinë.
Nisma e re vjen në një kohë kur agjencitë evropiane të inteligjencës paralajmërojnë se Rusia mund të sulmojë një shtet anëtar të BE-së brenda tre deri në pesë vjetëve të ardhshëm. Këtyre rreziqeve u shtohen edhe kërcënime natyrore si përmbytjet dhe zjarret, të përkeqësuara nga ndryshimet klimatike, si dhe rreziqe shoqërore si krizat financiare.
Evropa po përballet me kërcënime të shtuara, “përfshirë mundësinë e një agresioni të armatosur kundër shteteve anëtare”, paralajmëroi të mërkurën Komisioni Evropian, teksa publikoi një plan me 30 hapa për 27 kryeqytetet e BE-së për të rritur gatishmërinë dhe masat e zbutjes së krizave.
“Realitetet e reja kërkojnë një nivel të ri gatishmërie në Evropë,” tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen. “Qytetarët tanë, shtetet tona anëtare dhe bizneset tona kanë nevojë për mjetet e duhura për të vepruar, si për të parandaluar krizat, ashtu edhe për të reaguar me shpejtësi kur ndodh një fatkeqësi.”
Nisma e Brukselit, e cila përfshin si hapa konkretë që duhen ndërmarrë nga ekzekutivi i BE-së, ashtu edhe sugjerime jolegjislative për kryeqytetet kombëtare, është frymëzuar nga politikat e vjetra të reagimit ndaj krizave në vende si Finlanda, Suedia dhe Belgjika.
Ajo është pjesërisht e krijuar si një thirrje zgjimi për disa kryeqytete që nuk kanë aftësi të mjaftueshme për t’iu përgjigjur krizave.
Përveç inkurajimit të publikut për të ndërmarrë masa praktike, si ruajtja e rezervave të domosdoshme për të paktën 72 orë në raste emergjencash, Komisioni propozon krijimin e një “qendre krize të BE-së” për të bashkërenduar reagimet ndërkufitare.
Gjithashtu, kërkohet një “ruajtje më e madhe e pajisjeve dhe materialeve kritike” dhe masa për të siguruar vazhdimësinë e shërbimeve si kujdesi shëndetësor, furnizimi me ujë dhe telekomunikacioni në rast konflikti ose fatkeqësie.
Kjo nismë vjen pas paralajmërimeve të Sauli Niinistö, ish-presidentit të Finlandës, në një raport të porositur nga BE-ja dhe publikuar në tetor, ku theksohej se Evropa e kishte marrë sigurinë e saj si të mirëqenë që nga fundi i Luftës së Ftohtë dhe tani ishte e cenueshme.
“Po përballemi me një numër gjithnjë e më të madh sfidash të sigurisë së jashtme dhe një rritje të sulmeve hibride,” tha Kaja Kallas, nënkryetarja e Komisionit për politikën e jashtme dhe të sigurisë. “Është e qartë se Evropa duhet të jetë më e fortë në të gjitha frontet dhe në çdo nivel të shoqërisë. Gjithmonë është më mirë të parandalosh krizat sesa të përballesh me pasojat e tyre.”/Monitor
