Donald Trump pas takimit me Presidentin rus Vladimir Putin në Alaska të premten u tha udhëheqësve evropianë se mbështet një plan për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, që do të shihte territorin ukrainas jo të pushtuar nga forcat ruse të lihej në këmbim të një armëpushimi, sipas dy zyrtarëve të lartë evropianë të informuar mbi thirrjen, raportoi The New York Times.
Sipas të njëjtave burime, Trump synon ta diskutojë këtë plan të hënën në Shtëpinë e Bardhë me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe gjithashtu ka ftuar udhëheqësit evropianë të marrin pjesë.
Pas takimit të tij me Putinin, presidenti amerikan hoqi dorë nga kërkesa për një armëpushim të menjëhershëm dhe beson se një marrëveshje paqeje mund të arrihet shpejt nëse Zelensky pranon t’ia lëshojë pjesën tjetër të Donbasit Rusisë, madje edhe pjesë që aktualisht nuk kontrollohen nga trupat ruse.
Ukraina dhe Evropa e hedhin poshtë propozimin
Megjithatë, si presidenti ukrainas ashtu edhe partnerët evropianë e refuzojnë kategorikisht një lëshim të tillë, duke theksuar se këto janë zona me vija të forta mbrojtëse dhe nëntokë të pasur. Zyrtarët ukrainas theksojnë se çdo marrëveshje që do të përfshinte një humbje të përhershme të territorit do të shkelte Kushtetutën e vendit.
Sipas Reuters, Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka refuzuar të dorëzojë Donbasin në bisedimet me Trump dhe udhëheqësit evropianë.
Sipas zyrtarëve, Putin thuhet se ka ofruar në këmbim të propozimit të tij një armëpushim në vijat aktuale të frontit dhe një angazhim me shkrim për të mos sulmuar përsëri Ukrainën ose ndonjë vend evropian. Megjithatë, evropianët i kanë vënë në dukje Trump se presidenti rus i ka shkelur vazhdimisht angazhimet e tij në të kaluarën.
Ata gjithashtu kanë theksuar se vetëm Ukraina mund të vendosë për fatin e territoreve të saj dhe se kufijtë ndërkombëtarë nuk duhet të ndryshohen me forcë.
Gjatë telefonatës, Trump nuk përmendi sanksione të reja apo presion ekonomik ndaj Moskës, ndërsa evropianët e bënë të qartë se do t’i vazhdonin sanksionet derisa të ndalonin armiqësitë. Shtëpia e Bardhë nuk komentoi për këtë çështje.
Në një notë më pozitive, zyrtarët evropianë raportuan se Trump përcolli se Putin pranoi që Ukraina do të kishte garanci të forta sigurie pas një marrëveshjeje, por pa anëtarësim në NATO. Trump shtoi se mund të ketë pjesëmarrje ushtarake amerikane në këto garanci.
Sipas të njëjtave burime, Putin bëri thirrje gjithashtu për njohjen e rusishtes si gjuhë zyrtare në Ukrainë dhe mbrojtjen e kishave ortodokse ruse.
Së fundmi, Trump shprehu shpresën për një takim trepalësh me Putinin dhe Zelenskyn, diçka që presidenti rus e ka refuzuar deri më tani, pasi e konsideron Zelenskyn “presidentin e paligjshëm të një shteti artificial”.