Komisioni për Ekonominë, Punësimin dhe Financat miratoi të martën dhjetëra amendamente që fshijnë referencat si “identitet gjinor”, “shprehje gjinore”, “orientim seksual” dhe “karakteristika të seksit” nga projektligji i qeverisë “Për barazinë gjinore” – në një lëvizje që kritikohet si një hap pas në përpjekjet për luftën kundër diskriminimit gjinor nga organizatat e shoqërisë civile.
Me propozim të deputetes të Partisë Socialiste, Antoneta Dhima, deputetët socialistë votuan pro heqjes së neneve të përkufizimeve që zgjeronin fushën e mbrojtjes nga diskriminimi, duke i zëvendësuar ato me termat “burrë dhe grua”.
Ndryshimet u bazuan në dhjetra amendamente të depozituara disa ditë më parë nga kryetari i grupit socialist, Taulant Balla, pasi nisma ligjore krijoi një debat publik dhe kundërshtim nga opozita dhe komunitetet fetare.
Përfaqësuesit e qeverisë nuk i kundërshtuan ndryshimet dhe as nuk i mbrojtën termat gjithpërfshirës të nismës, ndërsa thanë se qëllimi kryesor ishte krijimi i mundësive të barabarta për gratë në shoqëri dhe mbrojtja nga diskriminimi me bazë gjinore.
Zëvendësministrja e Shëndetësisë dhe Mirëqenies Sociale, Denada Seferi, sqaroi se koncepti i gjinisë në ligj nuk krijon kategori të reja juridike, por synon një qasje të integruar ndaj diskriminimit me bazë gjinore, në përputhje me ligjin për mosdiskriminimin dhe praktikat e Bashkimit Europian.
“Gjatë gjithë projektligjit është përdorur binariteti burrë dhe grua dhe nuk devijon nga ky binaritet,” u tha Seferi deputetëve duke theksuar se “ligji nuk përcakton gjini, por flet për mosdiskriminimin gjinor”.
Ndërsa termin “përkatësi të shumëfishtë” ajo argumentoi se lidhej me faktorë të tjerë; “kur për shembull, një grua që jeton në zonë rurale, është rome dhe përballet me vështirësi sociale.”
Ajo theksoi se qëllimi i ligjit është trajtimi i barabartë dhe fuqizimi ekonomik i grave, ndërsa kuotat gjinore përcaktohen për t’u reflektuar në Kodin Zgjedhor dhe ligje të tjera përfaqësuese.
Deputetët e opozitës kritikuan terminologjinë e përdorur nga qeveria si ‘tinzare’ që synon të ndryshojë ‘strukturën e shoqërisë dhe familjes”.
Deputeti i PD-së, Enno Bozdo ngriti shqetësime mbi formulimet e projektligjit, duke theksuar se disa prej përkufizimeve “hapin derën për doktrina që nuk mund t’i përcillen publikut shqiptar.”
“Përkatësia e shumëfishtë gjinore shpartallon kolona të rëndësishme të shoqërisë,” u shpreh Bozdo.
Bozdo dhe deputetë të tjerë të PD-së shprehën habinë e tyre që prezantimi i nismës nga ministria nuk përkonte me përkufizimet që ishin shkruar në projektligj.
“Nëse jeni të bindur se ekzistojnë vetëm dy gjini, pse i keni futur të gjitha këto përkufizime?”- pyeti ai zëvendësministren.
Edhe pse ishin ata që i kundërshtuan përkufizimet ligjore, deputetët e opozitës votuan kundër amendamenteve të PS-së që i ndryshuan ato.
Parlamenti bëri kështu një vesh shurdh nga apeli i organizatave në mbrojtje të të drejtave të njeriut të cilat kërkuan të premten që të mos ndryshohej projektligji.
“Çdo ndryshim që minon këto parime do të ishte një hap prapa për shoqërinë shqiptare. Çdo pengesë apo dobësim i ligjit me kërkesë nga grupe të caktuara nuk duhet të na shenjojë si shoqëri dhe është një kërcënim për përparimin e mundimshëm 30-vjeçar të grave shqiptare,” thuhet në deklaratë e koalicionit të këtyre organizateve.
Projektligji i ri, i cili synon të harmonizojë legjislacionin shqiptar me standardet e BE-së dhe konventat ndërkombëtare, u bë objekt i një debati të ashpër publik dhe po ashtu objekt dezinformimi.
Drafti fillestar, i mbështetur nga organizatat, përditësonte terminologjinë ligjore duke përfshirë koncepte si “identiteti gjinor” dhe “shprehja gjinore”, përtej përcaktimit klasik binar “burrë e grua”. Kjo shkaktoi reagim nga grupe konservatore dhe fetare, të cilat pretendojnë se ligji po “krijonte gjini të reja” dhe po cenonte “familjen tradicionale”./BIRN
