Për të funksionuar reaktorët, centralet kanë nevojë për furnizim të rregullt me karburant bërthamor – zakonisht një lloj të caktuar të karburantit. Dhe këtu mund të vërehet një nivel tjetër i varësisë nga Rusia. Edhe pse ka disa furnizues në treg, kompania ruse e karburanteve, TVEL, është aktualisht furnizuesja e vetme e autorizuar me karburantin e nevojshëm për VVER-440.
Disa vende mbështeten në dërgesat ruse dhe ka rrezik t’i ndalojnë përkohësisht operacionet në objektet e tyre. Për shembull, Sllovakia ka katër nga këta reaktorë bërthamorë; Republika Çeke ka dy.
Westinghouse, një kompani amerikane e energjisë bërthamore, është duke kërkuar mënyra për t’i ofruar Evropës lëndë djegëse alternative, por do t’i duhet pak kohë për t’i siguruar të gjitha licencat dhe miratimet. Përveç kësaj, ka shqetësime se karburantet nga Shtetet e Bashkuara mund të jenë më të shtrenjta.
Rusia, po ashtu, mund të bëjë furnizime me uranium të pasuruar më pak – i njohur si HALEU. Është një lloj karburanti që do të nevojitet për reaktorë më të avancuar, që janë në zhvillim e sipër nga shumë kompani në Shtetet e Bashkuara.
Sipas Zyrës Amerikane të Energjisë Bërthamore, posedimi i HALEU-së është thelbësor për zhvillimin e reaktorëve. Karburanti tani është i disponueshëm në sasi të kufizuar në SHBA dhe Uashingtoni po kërkon opsione për të financuar kërkimin dhe zhvillimin e burimeve të reja të tij. Aktualisht, furnizuesi i vetëm i karburantit në shkallë tregtare është Tenex i Rusisë – në pronësi të kompanisë shtetërore ruse, Rosatom.
Shitja e teknologjisë bërthamore është gjithashtu pjesë e përpjekjeve të Rusisë për të rritur ndikimin dhe për të përfituar nga vendet që janë të reja në fushën e energjisë bërthamore. Një nga arsyet përse vendet duan të bashkëpunojnë me Rusinë, është se ajo ofron “gjithë paketën”. Rusia, jo vetëm që mund të ndërtojë një central bërthamor dhe të furnizojë me karburante, por gjithashtu trajnon specialistë lokalë, ndihmon me çështjet e sigurisë, drejton programe bursash dhe asgjëson mbetje radioaktive.
Megjithatë, ofrimi i kredive tërheqëse është ndoshta mjeti më i fuqishëm i Rusisë. Këto kredi, zakonisht, mbështeten nga subvencionet qeveritare dhe mbulojnë së paku 80 për qind të kostove të ndërtimit. Për shembull, Rusia i ka dhënë tashmë Hungarisë 10 miliardë dollarë hua, Bangladeshit 11 miliardë dollarë dhe Egjiptit 25 miliardë dollarë – të gjitha këto mjete për të ndërtuar termocentrale bërthamore.
Rusia ka reaktorë bërthamorë që operojnë në 11 vende dhe të tjerë janë në ndërtim ose në planifikim. Përveç kësaj, Rusia ka nënshkruar edhe memorandume mirëkuptimi ose marrëveshje ndërqeveritare me së paku 30 vende në mbarë botën, kryesisht në Afrikë.
Disa ekspertë paralajmërojnë se vendet afrikane mund të mos jenë gati për energji bërthamore, por Rusia thotë se ajo është zgjidhje për kërkesën në rritje të kontinentit për energji elektrike. Vlen gjithashtu të theksohet se vendet afrikane përbëjnë bllokun më të madh të votimit në Kombet e Bashkuara – gjë që mund të jetë një arsye tjetër për Rusinë për t’i forcuar lidhjet me rajonin.
