Kryeministri shqiptar Edi Rama rriti përpjekjet për të pastruar emrat e Shqipërisë dhe Kosovës nga akuzat për trafik organesh që rrjedhin nga lufta e Kosovës 1998-1999. Ai akuzoi Rusinë se qëndron pas saj gjatë një sesioni të nxehtë në Këshillin e Evropës (CoE).
Rama iu drejtua për herë të parë në seancën plenare të organit të të drejtave të njeriut me qendër në Strasburg. Rama i kritikoi ata për një raport të vitit 2011 të shkruar nga prokurori zviceran Dick Marty. Ky i fundit, i cili bëri pretendime të pabazuara se Kosova dhe Shqipëria ishin përfshirë në trafikun e organeve gjatë luftës së viteve 1998-1999.
Raporti i Martit u miratua nga seanca plenare, pavarësisht se nuk u siguruan prova të forta për të mbështetur pretendimet. Rama i cilësoi akuzat si një “fantazi të fabrikuar në Kremlin dhe në një mënyrë shumë, shumë inteligjente, të trafikuar dhe të kontrabanduar në kanalet e politikës ndërkombëtare dhe të sjellë këtu në tempullin e të drejtave të njeriut”.
Në vitin 2010, Carla del Ponte, ish-prokurore në Gjykatën Penale Ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë, pretendoi se anëtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) kishin trafikuar organet e shtetasve serbë që mbetën në vend pas përfundimit të luftës. Akuzat u botuan në një libër dhe CoE caktoi Marty-n për të shkruar një raport.
Ai pretendon se dhjetëra robër kryesisht serbë u dërguan në një “shtëpi të verdhë” pranë Burrelit në Shqipërinë qendrore nga qershori 1999 deri në maj 2000, ku organet e tyre u hoqën sistematikisht. Organet më pas do të transportoheshin në aeroport ose në bregdet dhe do të dërgoheshin jashtë vendit.
Në atë kohë, Matti Raatikainen, shef i njësisë për krime lufte të EULEX-it, Misioni Evropian për të Drejtën dhe Drejtësinë në Kosovë, theksoi se “fakti është se nuk ka asnjë provë në këtë rast”.
Me kalimin e viteve, politikanët dhe ata që janë përfshirë në hetimin e çështjes kanë vënë në dukje gjithashtu sfidat e rëndësishme logjistike pas një operacioni të tillë, duke pasur parasysh se rrugët në rajon në atë kohë ose nuk ekzistonin ose do të duheshin ditë për të kaluar, duke e bërë transportin e organeve jashtëzakonisht. vështirë.
Parlamenti shqiptar miratoi në korrik një rezolutë të propozuar nga Partia Socialiste në pushtet e Ramës që dënon raportin e Martit dhe i përshkruan pretendimet e tij si të pabaza. Përgjigja iu dorëzua Këshillit të Evropës më 12 gusht.
Spastrim etnik barbar
Duke folur për më shumë se një orë, Rama iu referua luftës së zhvilluar nga Serbia si një “operacion i qëllimshëm barbar ushtarak i spastrimit etnik, i kryer nga Sllobodan Millosheviç”, i cili rezultoi në vdekje, zhvendosje dhe përdhunim, duke lënë 1600 të zhdukur ende sot.
Ai akuzoi Del Ponte për fabrikim të pretendimeve për shitjen e librave dhe vuri në dyshim se pse hetimi nuk shkoi më tej, duke dhënë vetëm rezultate jo bindëse.
Një grup pune i BE-së që hetonte pretendimet e Marty-t gjeti prova të krimeve të luftës, por jo të trafikut të organeve. Ajo pa themelimin e Dhomave Speciale në Hagë në vitin 2015 për të hetuar ish-anëtarët e UÇK-së, për zemërimin e madh të Kosovës, e cila vuri në pikëpyetje pse nuk u krijua një strukturë e ngjashme për Serbinë, e cila nxiti dhunën.
Përse po e merrte tani këtë çështje? Rama tha se po priste të shihte nëse Dhomat e Posaçme do të trajtonin akuzat për trafik organesh. Apo do të ngrinin akuza për to, por nuk e bëri.
Kryeministri iu drejtua gjithashtu aplikimit të fundit të Kosovës për anëtarësim në Këshillin e Evropës. Ai pranoi se vonesat si refuzimi i Serbisë për të njohur pavarësinë e saj nuk duhet të pengojnë procesin.
“Pranimi i Kosovës si anëtare e barabartë në Këshillin e Evropës nuk duhet të zgjasë më. Vetëm Bëje. Beje tani. Dhe bëjeni për të gjithë ne dhe për Evropën”, tha ai. Ai iu lut gjithashtu institucioneve që të përdorin drejtshkrimin shqip të “Kosova” në vend të serbishtes “Kosova”.
Fuçia e pluhurit të Evropës
Komentet e tij ngjallën debat të gjallë në asamble, me përfaqësuesin rumun Iulian Bulai. Ai pyeti se si Rama mund të dënonte Serbinë nga njëra anë. Ndërsa partneriteti me to për nismën e Ballkanit të Hapur nga ana tjetër.
Rama u përgjigj se është e nevojshme të punohet së bashku me fqinjët. Po ashtu edhe të sigurohet që rajoni të mos mbetet më “fuçia e barutit të Europës”.
Përfaqësuesja e Serbisë, Elvira Kovac tha se ishte e tronditur nga fjalët e Ramës.
“Në emër të grupit jam e tronditur; kjo ishte mungesë respekti për këtë organizatë… Unë kam qenë këtu për 15 vjet dhe nuk kam përjetuar kurrë diçka të tillë”, tha ajo.
Së fundmi, përfaqësuesja greke Nina Kasimati synoi marrëdhënien e ngushtë të Ramës me presidentin turk Rexhep Tajip Erdogan.
Ata vunë në pikëpyetje nëse Shqipëria mund t’i përmbahet vlerave të BE-së. Ndërkohë që bëhet gjithnjë e më miqësore me Turqinë. Kjo e fundit, e cila shkel të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit dhe miraton retorikë nxitëse në rajon.
Rama u përgjigj: “E kuptoj kur bëhet fjalë për Greqinë; ju keni problemet tuaja me Turqinë. Shpresoj se do t’i zgjidhni ato përmes dialogut dhe drejtësisë ndërkombëtare. Por kur bëhet fjalë për ne, ne nuk krahasohemi dhe nuk zgjedhim mes partnerëve tanë strategjikë, “tha ai.
Duke i bërë jehonë gjuhës së përdorur në raportet e vendeve të KE, të publikuara këtë javë, Rama shtoi:
“Unë do të shtoj se Turqia është thelbësore për sigurinë dhe stabilitetin e Evropës”.
Si Rumania ashtu edhe Greqia nuk e njohin Kosovën, kryesisht për shkak të mosmarrëveshjeve të tyre të brendshme territoriale.
Reagon Kurti
Kurti tha se komuniteti ndërkombëtar duhet të fokusohet në drejtësi për viktimat e krimeve serbe gjatë luftës. Ai tha se Dhomat e Specializuara, që shihen si fyerje për heronjtë e tyre të luftës, nuk janë transparente. Po ashtu tha se ish-anëtarët e UÇK-së janë paraburgosur pa datë gjykimi për dy vjet.
“Në Kosovë ka ndodhur gjenocidi, NATO ka ndërhyrë për ta ndalur dhe kemi krime të panumërta të pa adresuara. Pra, nuk mund të flasësh për luftën në Kosovë. Dhe ta mbrosh Kosovën pa adresuar krimin e Serbisë në Kosovë”, përfundoi Kurti. /Euractiv
