Ndërsa Volodymyr Zelensky shkon në Uashington për t’u takuar me Donald Trump, ende ka pyetje mbi të ardhmen e Ukrainës dhe luftën e vendit me Rusinë.
The Guardian zbulon pesë gjëra që nuk dihen për një marrëveshje të mundshme për t’i dhënë fund konfliktit.
1) A do të respektojë Vladimir Putin ndonjë marrëveshje paqeje?
Ka një skepticizëm të madh në Kiev se Putini dëshiron të ndalojë luftën.
Është e mundur që udhëheqësi rus të “pajtohet” për një marrëveshje paqeje, në mënyrë që të rigrupohet dhe të përshtatet. Ukraina ka frikë se pas një pauze taktike ai do të sulmojë përsëri. Ajo kërkon garanci sigurie për të parandaluar këtë skenar.
2) Çfarë do të ndodhë me territorin e Ukrainës?
Rusia ka pushtuar rreth 20% të territorit të Ukrainës, duke përfshirë Krimenë, të cilën e aneksoi në vitin 2014. Ajo kontrollon pothuajse të gjithë rajonin e Luhanskut, pjesën më të madhe të rajonit të Donetskut dhe pjesë të mëdha të rajoneve Zaporizhzhia dhe Kherson. Putin ka thënë se Ukraina duhet të njohë “realitetet në terren”, me fjalë të tjera, ai nuk do ta kthejë këtë tokë.
Nëse një plan paqeje i Trump favorizon Moskën dhe pretendimet e saj maksimaliste, Kievi pothuajse me siguri do ta refuzojë atë.
3) Si do të funksiononte një forcë paqeruajtëse evropiane?
Aleatët kryesorë të Ukrainës, duke përfshirë Britaninë e Madhe, Francën dhe së fundmi Turqinë, kanë thënë se janë të gatshëm të dërgojnë trupa në Ukrainë si pjesë e një force paqeruajtëse ose “siguruese të paqes”.
Moska ka thënë se nuk do të lejojë dërgimin e trupave të NATO-s në Ukrainë. Nëse ata arrijnë, është e paqartë se si do të përgjigjet Putin.
4) A mund të bindet SHBA-ja që të sigurojë një backstop për të garantuar ndonjë marrëveshje?
Kryeministri britanik, Keir Starmer, ka thënë se mbështetja e SHBA-së është jetike nëse evropianët duan të zbatojnë një marrëveshje paqeje. Trump dukej të sugjeronte se SHBA-ja ishte e gatshme të ofronte një pengesë ekonomike në vend të kësaj, që do të thotë se amerikanët do të ishin të pranishëm në Ukrainë, si pjesë e një marrëveshjeje mineralesh, dhe kjo do të mjaftonte për të penguar rusët.
Ka edhe pyetje rreth të dhënave satelitore dhe të inteligjencës amerikane. Kjo ka qenë thelbësore për aftësinë e Ukrainës për të identifikuar dhe shkatërruar objektivat ushtarake dhe logjistike ruse. Nëse do të ndalohej, do të pengonte forcat e armatosura të Ukrainës dhe një kontigjent paqeruajtës do të luftonte gjithashtu.
5) A do të ndodhë ndonjëherë marrëveshja e mineraleve?
Marrëveshja për mineralet midis SHBA-së dhe Ukrainës ka kaluar nëpër drafte të shumta. Versionet e hershme kërkonin që Kievi t’i jepte Uashingtonit 500 miliardë dollarë, me të ardhurat të paguara në një fond 100% të kontrolluar nga SHBA.
Drafti i fundit, të cilin Trump dhe Zelensky pritet ta nënshkruajnë të premten, është i paqartë. Është më shumë si një letër qëllimi sesa një kontratë e detajuar dhe ligjërisht e detyrueshme.
Sido që të jetë, do të kalojnë vite përpara se titani, litiumi dhe metalet e rralla të mund të nxirren nga vende të reja, disa prej të cilave janë në territorin e pushtuar nga Rusia.
