Kur Volodymyr Zelensky u zgjodh për herë të parë president në vitin 2019, ai tregoi se mund të mësonte shpejt se si të fitonte favorin e homologut të tij amerikan.
Në një nga bisedat e tij të para me presidentin e atëhershëm Donald Trump, Zelensky pretendoi se donte të “pastronte kënetën” e korrupsionit në Ukrainë dhe lavdëroi Trumpin që i tregoi rrugën. “Ti je mësues i madh për ne në këtë fushë”, i tha ai.
Pothuajse gjashtë vjet më vonë, megjithatë, në një moment përcaktues për të ardhmen e vendit të tij, Zelensky duket se ka harruar rregullin më të rëndësishëm të ndërveprimit me Trump: komplimentet janë monedha që ju sjellin trajtim të favorshëm dhe gjestet që mund të perceptohen si fyese, veçanërisht në publik, ju nxjerrin shpejt nga loja.
Sipas një analize të uebsajtit Politico, ky është përfundimi nga takimi episodik i së premtes në Zyrën Ovale, ku Zelensky u përfshi në një konfrontim publik me nënpresidentin J. D. Vance, përpara se të zemëronte Trump duke mos u pajtuar me të (ose, siç e panë aleatët e Trump, duke i dhënë leksione).
Zelensky i 2025-ës nuk është Zelensky i 2019-ës
Natyrisht, Zelensky është një person krejtësisht i ndryshëm në një situatë krejtësisht të ndryshme nga ajo që ishte në vitin 2019. Rusia ka pushtuar vendin e tij, ka masakruar popullin e tij, ka rrëmbyer fëmijë ukrainas dhe ka kthyer qytetet në gërmadha. Asgjë që ai tha të premten në Zyrën Ovale nuk ishte e pabazuar – dhe ai ka çdo të drejtë dhe arsye për t’i kujtuar botës se Ukraina është viktimë e agresionit rus, jo shkaku i tij.
Në të kundërt, Trump duket se nuk ka ndryshuar fare. Ai ishte tashmë i kujdesshëm ndaj Ukrainës përpara se Zelensky të zgjidhej, dhe tani ai po e lidh vendin dhe liderin e tij me kundërshtarët e tij politikë të brendshëm, duke e tërhequr Partinë Republikane në të njëjtin mendim.
Nëse Zelensky dëshiron që SHBA të qëndrojë në anën e Ukrainës, dhe jo në anën e Rusisë (siç tha në intervistën e tij në Fox News pas takimit kaotik të së premtes), ai do të duhet të pajtohet me realitetin e ri të Uashingtonit: Qëndrimi amerikan ndaj Ukrainës ka ndryshuar në mënyrë dramatike nën udhëheqjen e Donald Trump dhe J.D. Vance. Edhe mbështetësit më të vendosur të Zelenskit në SHBA theksojnë se sa më shpejt që udhëheqësi ukrainas ta kuptojë këtë, aq më mirë për vendin e tij.
Pyetja e menjëhershme, megjithatë, është nëse ajo mund të qetësojë zemërimin e Trump dhe zyrtarëve të tjerë të Shtëpisë së Bardhë për atë që ndodhi të premten.
“Nuk e kam idenë se çfarë mund të bëjë Zelensky për të riparuar marrëdhëniet”, tha një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë të premten mbrëma. “Pas atyre lëvizjeve ironike të kokës dhe pamjes nënçmuese?” “Trump po përpiqej ta ndihmonte dhe ai po përgjigjej me sarkazëm në shtëpinë e tij”.
Një zyrtar tjetër, duke folur në kushte anonimiteti, i tha Politico: “Të gjithë në ndërtesë – nga presidenti e deri te zyrtarët më të rinj – u ndjenë absolutisht të fyer… Takimi i së premtes ishte rezultat i orëve të panumërta të punës për të ndërtuar një partneritet…
I kishin ngritur një “kurth”?
“Disa kritikë të Trump kanë supozuar – pa prova – se ngecja e Zyrës Ovale ishte një kurth i paramenduar i vendosur nga Trump dhe Vance për të minuar aleancën SHBA-Ukrainë. Kjo akuzë ka zemëruar ndihmësit e Shtëpisë së Bardhë që organizuan takimin dhe ende po luftojnë për të kuptuar se çfarë ndodhi”, raporton analisti i Politico.
“Unë nuk mendoj se dikush e priste që ai do të kishte guximin të dilte përpara dhe të përpiqej të merrte publikisht figurën më të madhe dhe më të fuqishme në skenën politike botërore” tha një zyrtar tjetër i Shtëpisë së Bardhë. “Kështu që unë nuk mendoj se dikush mund të kishte parashikuar një gabim të tillë strategjik nga një vend në prag të katastrofës”.
Trump i pëlqen marrëveshjet
Ekspertët e politikave të Trump theksojnë se ideja se ai kishte planifikuar një poshtërim publik për Zelenskyn, ndonëse i përshtatet karakterit të presidentit, bie ndesh me një të vërtetë themelore: Trump pëlqen të bëjë marrëveshje – veçanërisht ato që pjesa tjetër e botës i konsideron të pamundura për t’u bërë.
Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë thanë se Trump ishte i gatshëm të ecë përpara me marrëveshjen e minierave të tokës së rrallë që administrata e tij kishte negociuar me ukrainasit. Disa kishin sugjeruar që të nënshkruhet para takimit dhe të paraqitej si triumf. Por Trump donte që kjo të bëhej publikisht, para kamerave.
A ishte e tepërt të prisje që Zelensky të buzëqeshë dhe të nënshkruajë një marrëveshje që heq pjesën më të madhe të pasurisë minerale të vendit të tij pa marrë asnjë garanci sigurie në këmbim?
