Konsultime të ethshme diplomatike mbi çështjen ukrainase janë duke u zhvilluar midis zyrtarëve amerikanë të udhëhequr nga Sekretari i Ushtrisë Dan Driscoll, rusëve dhe ukrainasve në Abu Dhabi.
Driscoll filloi kontaktet dje dhe i vazhdon ato sot për t’i paraqitur delegacionit rus planin e rishikuar për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë në një takim që konsiderohet shumë i pazakontë, pasi kreu i diplomacisë amerikane, Marco Rubio, dhe i gjithë ekipi i zakonshëm negociator i Uashingtonit mungojnë.
Driscoll u takua gjithashtu me kreun e shërbimit të inteligjencës ushtarake të Kievit, Kirill Budanov, dhe një delegacion të lartë rus, raportoi Financial Times, dhe po vazhdon kontaktet sot mbi kuadrin e rënë dakord të dielën midis SHBA-së dhe Ukrainës. Ky veprim është pjesë e përpjekjeve intensive të administratës Trump për të përshpejtuar procesin e armëpushimit.
Kjo ndalesë në turneun e Driscoll, e cila ka përfshirë ndalesa në Kiev dhe Gjenevë, pritet të jetë më e vështira. Zyrtarit amerikan po i kërkohet të shtyjë përpara një plan të diskutueshëm pa mbështetjen e diplomatëve të lartë dhe zyrtarëve ushtarakë që e kanë shoqëruar atë në ditët e mëparshme.
Sipas deklaratave të zyrtarëve ukrainas dhe perëndimorë, plani i ri përfshin heqjen e vetos automatike për pranimin e Ukrainës në NATO, heqjen e kufizimeve në madhësinë e ushtrisë ukrainase, praninë jo të përhershme të trupave perëndimore në Ukrainë, por pa një ndalim absolut, heqjen e kërkesës për cedimin e panegociuar të Donbasit ndaj Moskës dhe referencën për garancitë e sigurisë sipas modelit të Nenit 5 të NATO-s.
Rishikimi thuhet se është ndikuar nga ndërhyrjet evropiane, me kancelarin gjerman Friedrich Merz që e përshkroi marrëveshjen si “të modifikuar ndjeshëm” për mirë.
SHBA-të këmbëngulin se ekipi i Presidentit Trump ka punuar së bashku për 10 muaj për t’i dhënë fund luftës. Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Anna Kelly, tha se presidenti amerikan vlerëson përpjekjet e Driscoll për të bashkuar kërkesat e Rusisë dhe Ukrainës dhe për të ndihmuar në arritjen e konvergjencës.
Ndërkohë, fuqitë evropiane – Britania, Franca, Gjermania, Italia dhe institucionet e BE-së – zhvilluan konsultime të ndara me zyrtarë amerikanë dhe ukrainas në Gjenevë. Një diplomat evropian tha se kishte pasur “disa përparime”, por rusët “me siguri do të vazhdojnë”.
Plani origjinal amerikan përfshinte pika që shkaktuan reagime të forta: kufizimin e madhësisë së ushtrisë ukrainase, ndalimin e Ukrainës për t’u bashkuar me NATO-n dhe lëshimin e territoreve ndaj Rusisë, madje edhe të atyre të papushtuara.
Kievi dhe aleatët e tij në NATO i hodhën poshtë me vendosmëri këto propozime. Një video-konferencë emergjente e rreth 50 vendeve që mbështesin Ukrainën do të mbahet të martën për të vlerësuar zhvillimet dhe për të koordinuar ndihmën e mëtejshme ushtarake.
“Qëllimi është një paqe e drejtë dhe e qëndrueshme”, tha kryeministri britanik Keir Starmer.
Driscoll fillimisht i dha një mesazh të ashpër Zelensky-t: se Kievi do të duhej ta pranonte planin me 28 pika deri në Ditën e Falënderimeve të enjten, ose Uashingtoni mund të tërhiqte ndihmën e tij ushtarake.
Presidenti ukrainas, megjithatë, deklaroi se kuadri i ri përfshin “shumë elementë të saktë”, duke theksuar se diskutimet po vazhdojnë.
“U ktheva nga negociatat me palën amerikane dhe partnerët evropianë në Gjenevë dhe tani lista e hapave të nevojshëm për t’i dhënë fund luftës mund të bëhet e realizueshme.
Ka më pak pika – jo më 28 – dhe janë marrë në konsideratë më shumë elementë të saktë në këtë kuadër të ri. Ka ende punë që të gjithë duhet të bëjmë së bashku për të finalizuar dokumentin dhe duhet të bëjmë gjithçka me dinjitet”, theksoi presidenti ukrainas.
