Putin dhe Erdogan po shkruajnë manualin e revizionizmit modern dhe po kërcënojnë shtetet fqinje dhe Perëndimin. I stigmatizuar nga nata e rënies së Murit të Berlinit dhe rënia e BRSS , Vladimir Putin dëshiron t’i japë Rusisë prestigjin e saj të humbur. Vazhdon traditën sovjetike të keqinformimit, me fermat e trollëve rusë, përpjekjet e organizuara për të ndërhyrë në sferën publike dhe në zgjedhjet e shteteve perëndimore, përhapjen e ndikimit të Patriarkanës Ruse tek të krishterët ortodoksë në mbarë botën. Ai përdor pasaportat ruse, lëvizjet separatiste që ngriti, çmimet e gazit, marrëdhëniet tregtare me shtetet fqinje. Në narrativën e politikës së jashtme ruse “Ukraina është një shtet që nuk ekziston”, siç deklaroi ai në 2008. Ajo duhet t’i përkasë ekskluzivisht sferës së interesave të Rusisë, të urrejë Perëndimin dhe gjithçka perëndimore dhe të ndihmojë Nënën Moskë në përpjekjen për ta bërë Rusinë përsëri të madhe. Njohja e Donetskut dhe Luganskut dhe shfaqja ose përdorimi i forcës brutale është përgjigja për kursin afatgjatë të Ukrainës.
Erdogan ruan narrativën e Atdheut Blu dhe promovon kërkesën për çmilitarizimin e ishujve grekë. E përqafuar nga doktrina e neo-otomanizmit, ajo kërkon ta bëjë Turqinë një sundimtar rajonal. Ajo ka instrumentalizuar refugjatët dhe emigrantët, ndërsa mekanizmat e propagandës turke kërkojnë të dobësojnë imazhin e Greqisë jashtë vendit me lajme të rreme. E mërzitur nga ngritja e statusit të Greqisë dhe Qipros në Mesdheun lindor, po ndërton ura në vendet e rajonit për të ndalur përpjekjet për forcimin e jashtëm të vendit tonë dhe Republikës së Qipros. Ajo forcon qëndrimin e saj për çështjen e Qipros, duke e bërë pothuajse të pamundur çdo negociatë për një zgjidhje, duke kërkuar një rrugë drejt një zgjidhjeje de facto. Shfaqet si mbrojtës i popullatës muslimane kudo dhe është i neveritur, si Putini, Perëndimi dhe Republika. Duke parë Putinin, pyetja është se deri ku do të shkojë Erdogan? Qëndrimi i Perëndimit ndaj Rusisë dhe çdo përpjekje për rishikim, si dhe forca e vendit tonë, janë faktorë vendimtarë për zhvillimet.
Greqia ka hyrë në një trajektore fuqizimi të brendshëm dhe të jashtëm. Programi i saj i armatimit forcon fuqinë e tij parandaluese. Forcat e armatosura po rezultojnë të jenë “letra e rëndë” e politikës së jashtme dhe mbrojtjes greke, jo vetëm në planin operacional, por edhe në atë diplomatik.Fuqizimi i brendshëm duhet të jetë gjithëpërfshirës, duke synuar ekonominë, mendësinë, besimin te shteti, arsimin, kohezionin social. Të mos harrojmë se fushatat e dezinformimit gjejnë terren tek qytetarët që mendojnë se janë të margjinalizuar nga proceset ekonomike dhe sociale. Realisti kryesor Hans Morgenthau na kujton se: “Çdo pjesë e popullsisë që ndihet e privuar përgjithmonë nga të drejtat dhe pjesëmarrja e plotë në jetën e kombit, do të priret të ketë një mentalitet më të ulët kombëtar, të jetë më pak “patriotik”.
Për sa i përket forcimit të jashtëm të vendit, pavarësisht ecurisë mbresëlënëse së fundmi, duhet pasur kujdes në të paktën tre pika. Së pari, anëtarësimi në një aleancë ose nënshkrimi i një marrëveshjeje nuk funksionon domosdoshmërisht automatikisht, edhe nëse parashikohet. Askush nuk do t’ju ndihmojë nëse nuk ndihmoni veten. Është e nevojshme të prodhojmë vlerë për veten dhe të tjerët, në mënyrë që të jemi të përgjegjshëm.Së dyti, bashkëpunimi ynë në Mesdheun Lindor është i rëndësishëm, por ai është ende në fillimet e tij dhe për rrjedhojë karakterizohet nga likuiditeti, ndërkohë që është në shënjestër të Turqisë. Ne duhet të kërkojmë të rrisim ndërvarësinë mes shteteve të rajonit, gjë që do të na japë një avantazh krahasues. Së treti, Putini dhe Erdogan mund të kenë diçka të përbashkët, por Greqia është ndryshe nga Ukraina. Vendi ynë ka një efekt të fortë parandalues dhe është anëtar i institucioneve euroatlantike. Pra, ajo ka mekanizma të balancimit të ashpër dhe të butë të kërcënimit turk, të cilat janë të nevojshme për të qenë vigjilentë në çdo kohë dhe për t’u përdorur në mënyrë efektive.
Marr nga Rebecca Paidi, profesoreshë e asociuar në Departamentin e Studimeve Ndërkombëtare dhe Evropiane në Universitetin e Maqedonisë