Anëtare të NATO-s u takuan të premten në Bruksel për të diskutuar hapat e ardhshëm të aleancës në Ukrainë. Përpjekjet diplomatike kanë dështuar për t’i dhënë fund kaosit në vend, tetë ditë pasi Vladimir Putin urdhëroi trupat ruse të pushtonin. Situata brenda Ukrainës duket se nuk ka gjasa të përmirësohet së shpejti.
Pavarësisht situatës së zymtë në terren, NATO nuk është e gatshme të përfshihet drejtpërdrejt në konflikt – duke përfshirë krijimin e një zone ndalim-fluturimi – përtej mbështetjes së rezistencës së Ukrainës ndaj një pushtimi që po vret civilë të pafajshëm. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, se një zonë e ndaluar fluturimi mbi Ukrainë nuk është një opsion që po shqyrtohet nga aleanca.
“Ne kemi rënë dakord që nuk duhet të kemi aeroplanë të NATO-s që veprojnë mbi hapësirën ajrore të Ukrainës ose trupat e NATO-s në territorin ukrainas,“-tha ai.
Çfarë është një zonë ndalim-fluturimi?
Një zonë e ndaluar fluturimi është një zonë ku disa avionë nuk mund të fluturojnë për ndonjë numër arsyesh. Në kuadrin e një konflikti si ai në Ukrainë, ndoshta do të nënkuptonte një zonë në të cilën avionët rusë nuk lejoheshin të fluturonin, për t’i penguar ata të kryenin sulme ajrore kundër Ukrainës. NATO ka vendosur zona ndalim-fluturimi në vendet joanëtare më parë, duke përfshirë Bosnjën dhe Libinë.
Megjithatë, është gjithmonë një lëvizje e diskutueshme, sepse do të thotë të përfshihesh gjysmë në një konflikt pa angazhuar plotësisht forcat tokësore.
Pse NATO nuk ka vendosur një zonë ndalim-fluturimi?
As Ukraina dhe as Rusia nuk janë anëtare të NATO-s. Putin e sheh qartë NATO-n si një kërcënim të drejtpërdrejtë për autoritetin e tij dhe së fundmi ka kritikuar zgjerimin e saj drejt Rusisë, duke e përdorur atë si justifikim për pushtimin e tij në Ukrainë. Si rezultat, NATO është jashtëzakonisht ngurruese për t’u përfshirë drejtpërdrejt në konfliktin e Ukrainës me një fuqi bërthamore si rivale. Ndërsa mbështet rezistencën e Ukrainës dhe njeh veprimet e Putinit si një pushtim të një kombi sovran, aleanca thjesht nuk është e përgatitur të bëjë asgjë që mund të interpretohet si një akt i drejtpërdrejtë lufte ndaj Rusisë dhe rrezikon një përshkallëzim që mund të çojë në përdorimin e armëve bërthamore.
Pse Rusia ndihet e kërcënuar nga NATO?
Vladimir Putin ka besuar prej kohësh se Rusia ka arritur një marrëveshje të keqe pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik – diçka që ai e ka quajtur “katastrofa më e madhe gjeopolitike e shekullit të 20-të”. Ai është ankuar se NATO, me kalimin e kohës, ka zgjeruar kufijtë e saj duke pranuar vendet e Evropës Lindore që dikur ishin pjesë e Bashkimit Sovjetik — që do të thotë se Rusia tani ndan një kufi tokësor me aleancën më të madhe ushtarake në botë, duke reduktuar kështu fuqinë e saj gjeopolitike, në atë që ishte dikur sfera e ndikimit të Moskës.
Kohët e fundit në shkurt, ai po kërkonte që NATO të zvogëlohej në kufijtë e vitit 1997, përpara se vendet baltike të Letonisë, Lituanisë dhe Estonisë, dy të fundit prej të cilave kufizojnë Rusinë, t’i bashkoheshin aleancës./5pyetjet.al
