Nga Fabian Zhilla
1- Lufta Civile e Spanjës (1936-39)
• Kjo luftë civile është mbase konflikti i parë në periudhën moderne i cili u ndërkomtarizua në terma politike (lufte antifashiste). Në atë lufte morën pjesë rreth 70 shqiptare. Shume dhanë edhe jetën, nder ta Asim Vokshi, Ramiz Varvarica, Musa Fratari, Zef Hoti, Thimio Gogozoto dhe Teni Konomi. Mehmet Shehu, mjaft i ri në atë kohe ishte nje nder ta. Emra te njohur për shqiptarët janë edhe Skender Luarasi dhe Petro Marko. Ndër ta mori pjesë edhe një grua, Justina Shkupi, mikeshë e Nënë Terezës. Shqiptaret ju atashuan batalionit Garibaldi.
2- Lufta për çlirimin e Kosovës (1998-99)
• Këtu mendohet të kenë marr pjesë rreth 139 shqiptarë të cilët kanë luftuar kryesisht në zonat operative të Pashtrikut, Dukagjinit, Llapit dhe Nerodimës. Ky numër përfshin vetëm ata të cilët iu bashkëngjitën UCK-së. Në këtë luftë dhanë jetën rreth 28 dëshmorë që nga Hasi deri në Vlorë.
2- Konfliktin në Siri (2012-në vijim)
• Në periudhën 2012-2015, rreth 144 shqiptare mendohet ti jenë atashuar organizatës terroriste ( ISIS) ku rreth 44 prej tyre tashme janë kthyer dhe po rehabilitohen.
3- Konflikti në Krime (2014- në vijim)
• Gjatë konfliktit civil për mbrojtjen e Krimesë, mendohet se ka pasur një numër te vogël shqiptaresh të cilët i janë atashuar batalioneve ukrainase të Pravi Sektar¬it dhe Azov-it. Shqiptaret kanë marrë pjesë edhe në luftimet për mbrojtjen e aeroportit të Danjeckut.
4- Pushtimi i Ukrainës nga Rusia (24 shkurt 2022 – në vijim)
• Sipas medias mendohet se ka vetëm dy shqiptare të cilët luftojnë pranë “Legjionit Kombëtar i Gjeorgjisë”. Por sipas Mamuka Mamulashvili, komandantit të Legjionit të “Vullnetarëve të Huaj” ka rreth 30 shqiptarë që kanë aplikuar nëpërmjet mediave sociale për t’iu bashkangjitur këtij legjioni por të cilët nuk kane vajtur ende (përditësimi i fundit 03 mars 2022). Autoritetet shqiptare deklarojnë se nuk rezulton të ketë shqiptare të cilët luftojnë në Ukrainë sot.
