Një vëzhguesi të kujdesshëm do i kujtohet çasti kur, pak pas dhënies së dorëheqjes nga kreu i PD-së, pas humbjeve të zgjedhjeve politike të vitit 2013, Sali Berisha do i hidhte krahun Lulzim Bashës dhe së bashku do të largoheshin nga godina kryeministrore. Njëri, i pari, përgjithnjë, dhe i dyti, me ëndrrën se një ditë do të jetë edhe ai në zyrën e shefit të tij, në katin e tretë. Kushdo që mund të kishte pasur dyshime se cili do të jetë pasardhësi i Berishës në kreun e opozitës, tashmë e kishte të qartë. Pak minuta pas largimit, ai vetë e kishte shpallur pa asnjë ekuivok dhe pa asnjë mëdyshje se biri i tij shpirtëror, pikërisht Lulzim Basha, njeriu i zgjedhur dhe bashkëfajtori i trefishtë i tij, do të ishte tashmë në zyrat e ardhshme, që me një vendim të paprecedent, u spostuan dhe u vendosën në Shqup. Ka qenë e qartë gjithë kohë se Berisha ishte njeriu që vendosi Bashën në zyrën partiake, ashtu si e kishte vendosur në kreun e komitetit të politikave, si e kishte vendosur tri herë ministër, dhe në fund, si kishte futur duart deri në bryl në kutitë e votimeve vendore, për ta bërë kryebashkiakun e Tiranës. Për më shumë se 16 vite Basha ishte i përzgjedhuri i Berishës, i përkdheluri i familjes Berisha, beniamini i tyre, zëdhënësi dhe i dëgjueshmi, ishte ylli në ngjitje dhe i domosdoshmi, dhe shpesh-herë ka qenë e mundur që ati i tij shpirtëror, më shumë të ketë dashur birin e gjetur, sesa birin natyral.
Pas 21 janarit ngjizja u bë e plotë, enigma e vrasjeve u mbyll mes tyre dhe as fillesa e zbardhjes së saj, në kulmin e kacafytjes së para pak muajve, që u mendua se mund të hiqte petët e lakrorit, nuk e shqiti të vërtetën prej tyre. Në votimin “e famshëm” një antar-një votë, mes Bashës dhe Sokol Olldashit, një garë ku vjedhja e manipulimi ishin aq të hapura dhe mediokre, sepse disa herë, në ngutje për të zbatuar urdhrin e shefit, të fuqishmit lokalë nuk dinin të vidhnin fshetas votat, pasi gjithnjë kishin vjedhur haptas, fituesi dihej dhe gabimi i Olldashit ishte që u fut në këtë garë, ku e braktisën edhe disa nga miqtë e tij. I guximshëm, si ishte, shpesh-herë me idenë për të bërë gjërat turravrap, duke besuar ende se jo çdo gjë është gremisur në opozitën ku kishte qenë nga ditët e para, ndoshta edhe ngaqë ende poezia nuk ishte shuar në vetvete, ai u fut në rrugën ku do të humbiste dhe që do e rrokulliste në theqafje. Si edhe ndodhi. Tani Basha është i linçuari i madh i opozitës. Si asnjë tjetër para tij. As si Meksi, që ishte më i mënçuri i kryeministrave – jo vetëm demokratë, as si Ceka – që mendoi se në zyrë mund të zgjidheshin hallet e vendit; as si Selami – që ribesoi se gjërat kishin ndërruar dhe rierdhi për të ikur, as si Azem Hajdari, që nga hero u bë tradhtar dhe bashkëpunëtor i Sigurimit të Shtetit – për t’u shpallur edhe nder i kombit, ç’ka e turpëron kombin; as si Bamir Topi, presidenti i ideve që u shpall ‘horr bulevardi’. Basha është tani tradhtari i pakohë, njeriu i Edi Ramës, krijuesi i dosjes së Berishës dhe shpalljes së tij “non grata”, ç’ka mund të kenë të drejtë; ai është njeriu i shërbimit të fshehtë rus dhe nesër do të shpallet edhe i shërbimit të fshehtë serb; djali i dytë i familjes është tani Juda, megjithëse nuk ka mes tyre asnjë profet. Të gjitha mëkatet janë tani në supet e Bashës, deri në çastin kur ai kokëulur do të kthehet si djali plangprishës, për t’u lënë në mes gjithçka është thënë kundër tij. Pak ditë më parë, shefi faktik i opozitës Berisha, krahasoi të ndjerin Sokol Olldashi me ish-kryetarin e Partisë Demokratike, Lulzim Bashën.
Berisha, që kaq vite pas vdekjes enigmë të Sokoll Olldashit, të cilin nuk e ka përmendur asnjë herë, pra është i harruari i madh i memorjes së tij, që në fakt është e pazakontë, tha se Olldashi ka bërë gabim që ka dalë me mbështetjen e strukturave, ndryshe nga Basha që doli me anëtarët. Ai shtoi se është habitur me këtë gabim të bërë nga Olldashi, duke pasur parasysh aftësitë e tij. “Sokol Olldashi ishte më epror se Lulzim Basha, pa diskutim. Por Sokol Olldashi, megjithëse politikan i mënçur dhe i vendosur, në mënyrë të habitshme për mua, bëri një gabim thelbësor…”, tha Berisha. 17 vitet që kanë shkuar, nga koha kur Berisha vendosi të fusë në politikë Lulzim Bashën, kanë treguar se askush tjetër nuk ishte më i mbështetur sesa ai. Pas hijes së dobët të Bashës dhe karakterit të lëkundur qëndronte gjithnjë statura e madhe dhe e vendosur e Berishës. Ai nuk e deshi Olldashin dhe humbja e këtij të fundit nuk ishte se ai iu drejtua strukturave dhe Basha fitoi se zgjodhi anëtarsinë.
Berisha, mes të tjerave, ka edhe një huq të madh: ai u jep më tepër rëndësi të drejtave abstrakte, të krijuara në mendimin e tij, sesa realiteteve koknkrete. Për shumë vite, deri në shtatorin e vitit 2021, kur Basha papritmas dhe askush nuk e priste, veç Ambasadës Amerikane, përjashtoi nga grupi parlamentar Berishën. Dukej si një goditje nën brez, ai mendoi se epoka berishiane mbaroi dhe në këtë rast bëri atë që Berisha e quan gabim të Olldashit – iu drejtua strukturave. Të gjitha strukturat e miratuan, qoftë në heshtje, qoftë haptas. Basha, një dembel i pashoq politik dhe përfitues i madh, pa asnjë njohuri në jetën e PD-së, ku kishte hyrë si kollovar dhe po bëhej zot shtëpie, që nuk njihte askënd nga strukturat në bazë e jo më anëtarsinë, në vitin 2013 paska gjetur zgjidhjen e duhur!!! Zakonisht përrallat tregohen në çastin e duhur dhe në çastin e dhënë Berisha u bë njeriu që drejtoi, dirigjoi, vendosi, urdhëroi dhe numëroi votat pro Bashës. Olldashi vinte në forcën e tij politike që nga fillimi – ai dinte shumë dhe ishte rebeluar disa herë. Basha vinte si i deleguar nga Prishtina, më saktë nga Fazlliqi, ku karta e vetme e anëtarsisë së tij ishte miqësia me bijën Berisha. Olldashi kishte kaluar në disa periudha, edhe Lulzimi të PD-së, në pushtetin e saj marramendës pas 22 marsit 1992, ku militantët e saj dhe mitingashët kishin shkuar në delir dhe zaptuar çdo qoshe të pushtetit, por kishte njohur edhe pas vitin 1997, ku të ishte pjesë e PD-së trajtoheshe si mëkatar, ku strukturat po shkriheshin, ku njerëzit vraponin të distancoheshin nga Berisha, e megjithatë, ai, Olldashi, qoftë si pjesë e strukturave, qoftë si gazetar, i qëndroi besnik. Ishte një besnikëri nga bindjet, që nuk ishin gjithnjë të përbashkta e të njëjta edhe për liderin.
Atë që e kishte me pakicë Olldashi, uljen e kokës, e kishte me shumicë Basha, që nuk kishte kokë fare. Atë që e kishte me shumicë Olldashi, mendimin vetjak e ndoshta rebelimin, nuk kishte fare, as me paklicë, Basha. Olldashi, që nuk e kam takuar asnjëherë dhe vetëm në një rast i shkrova, pasi e merrja me mend se kandidimi i tij do të ishte edhe fundi i tij politik, nuk e mendoja edhe fundin e tij jetësor, mund të kishte dhjetëra të meta, për dikë mund të ishte i dashur e për të tjerë, jo, por hije nuk ishte. Ai përballej dhe kjo veti që ishte e dobishme kur ishte ndihmës, mund të kthehej në e rrezikshme kur të bëhej lider. Berisha nuk donte as hijen e një lideri të dytë në PD, nuk e do as tani, ndaj zgjodhi Bashën, që pasi agjëroi 29 ditë në prehërin e Berishës, mendoi se mund të çelte në ditën e 30 të agjërimit të tij. Olldashi dhe Basha, në kohë të ndryshme kanë qenë ministra të Punëve të Brendshme. Olldashi në fillimin e qeverisjes kryeministrore Berisha, Basha afër fundit të saj. Olldashi u bë i njohur me arrestimin e disa grupeve të fortësh, sidomos në zonën e Shijakut, Durrësit, Elbasanit, ndërsa Basha i liroi nga burgu për të votuar apo mbledhur vota përmes kërcënimit. Jam i bindur se 21 janarin Olldashi mund ta trajtonte ndryshe, megjithëse desh u bë pjesë e lojës, pikërisht nga loajliteti. Berisha nuk e deshi Olldashin, pasi një i rritur dhe hedhur shtat në internime të ndryshme, me gjysmën e familjes së dënuar, ndohta e dinte se çfarë ishte humbja dhe nuk nuk kishte se çfartë të humbiste më tepër. I takonte një klase politike që ishte e ngritur, njerëz të librave, fatkeq në monizëm dhe mezipritës të pluralizmit. Për Bashën ishte njëlloj se ku do të ishte, në të majtë a në të djathtë, e rëndësishme se ku do të përfitonte. Nëse Olldashi mund të tregonte konkretisht se çfarë ishte e keqja e shtetit monist, Bashës iu desh të hapte një faqe imagjinare se si kishte qenë disident që kur kishte lindur. Dhe, të tillët, janë gjithnjë të dëgjueshëm. Bersha e deshi Bashën pikërisht sepse ai nuk kishte as inteligjencë dhe as gjykim. Kur Basha mendoi se do i kishte të dyja, ai e dëboi. Olldashi i kishte edhe guximin, edhe inteligjencën, edhe lidhjet me anëtarsinë. Po të bëhej i fuqishëm një klan, mund të binte dhe të vinte një klan tjetër. Tregimet e moçme të sotme të Berishës për Olldashin, që paska qenë më i mënçur dhe më i vendosur se Basha, janë si fjalët e fundit të një funerali, ku nuk ishte kurrë pjesë./ DITA
