Shefat e lartë të BE-së dhe krerët e Ballkanit Perëndimor do të kenë një darkë joformale të hënën në Athinë pas një ftese të kryeministrit grek, por kryeministri shqiptar Edi Rama nuk u ftua mes një grindjeje në rritje mes Athinës dhe Tiranës.
Kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis do të presë Presidenten e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, shefin e Këshillit të BE-së, Charles Michel, si dhe liderët e Serbisë, Malit të Zi, Maqedonisë së Veriut, Kosovës, Bosnje-Hercegovinës, Bullgarisë, Rumanisë dhe Kroacisë.
Sipas njoftimeve të shtypit grek, i pranishëm do të jetë edhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy, megjithëse nuk është bërë e ditur zyrtarisht.
Burimet diplomatike të cituara nga media greke sugjeruan se Athina dëshiron të rivendosë udhëheqjen e saj në rajon si një shtyllë stabiliteti, paqeje dhe sigurie energjetike.
Të njëjtat burime theksuan nevojën për të përshpejtuar rrugën e rajonit drejt BE-së, veçanërisht pas pushtimit rus të Ukrainës.
Rama nuk është ftuar
Megjithatë, Rama nuk u ftua mes tensioneve në rritje për arrestimin e një kryebashkiaku të minoritetit grek për blerjen e supozuar të votës.
Në vend të kësaj, Mitsotakis ftoi presidentin shqiptar Bajram Begaj, roli i të cilit është kryesisht ceremonial dhe nuk përfshin përfshirjen e tij në politikë apo marrjen e vendimeve të mëdha.
Mediat greke raportuan se duke mos ftuar Ramën, Mitsotakis donte të dërgonte një mesazh të qartë se Athina ishte e mërzitur nga rrjedha e ngjarjeve që kishin ndodhur.
Fredi Beleri, që kandidoi për kryetar bashkie nën flamurin e një partie të pakicës greke të lidhur me një koalicion opozitar, u arrestua në mes të majit me dyshimin për blerje votash. Policia tha se ai do të akuzohej për korrupsion aktiv në zgjedhje, diçka që Beleri e mohon.
Që atëherë, Beleri është arrestuar. Edhe pse ai fitoi zgjedhjet, ai nuk është lejuar të betohet si kryetar i Bashkisë së Himarës në jug të vendit.
Athina kërcënon tani të ardhmen e Shqipërisë në BE për shkeljen e të drejtave të njeriut pasi grekët besojnë se arrestimi i Belerit ishte i motivuar politikisht.
Në një video-mesazh gjatë një proteste javën e kaluar në Shqipëri, nënpresidenti i Komisionit të BE-së Margaritis Schinas e përshkroi ndalimin e Belerit “thellësisht anti-evropian” dhe theksoi se Beleri duhet të marrë detyrat e tij si kryetar bashkie, duke nënvizuar se “asnjë opsion tjetër nuk mund të pranohet nga BE”.
Nga ana tjetër, Tirana akuzon Athinën se ka ndërhyrë në drejtësinë e Shqipërisë, duke u përpjekur të ndikojë në një hetim të pavarur. Rama dënoi gjithashtu organizimin e një proteste kundër qeverisë shqiptare dhe sistemit kombëtar të drejtësisë në tokën shqiptare, por të organizuar dhe të pranishëm nga të zgjedhurit grekë, përfshirë kryebashkiakët e Athinës dhe Selanikut.
Ndërkohë, partia kryesore e opozitës greke Syriza (E majta) lëshoi një deklaratë duke i bërë thirrje Mitsotakis të dalë me hapa konkretë për të ardhmen e Ballkanit Perëndimor në BE dhe të paraqesë më në fund një qëndrim të qartë për Maqedoninë e Veriut.
“Zoti Mitsotakis është i vetmi kryeministër evropian që nga njëra anë i bën thirrje BE-së të vazhdojë me integrimin e Maqedonisë së Veriut (dhe të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor) në më pak se dhjetë vjet, ndërsa nga ana tjetër, ai refuzon të ratifikojë edhe tre marrëveshje teknike me shtetin fqinj [si pjesë e Marrëveshjes së Prespës”, thuhet në deklaratën e Syriza./ Euractiv
