Testi për Covid: negativ. Mund të ngjiteni lart. Roje të armatosura me bereta ngjyrë burgundy tregojnë rrugën. Qilima të kuq të grumbulluar lart në korridoret e Muqatës, selisë së Autoritetit Palestinez. Nga dritaret e mëdha shihet i gjithë Ramallahu me gurët e tij të çelët. Zyrtarët — shumë prej tyre gra — përshëndesin nga zyrat ku në sfond dëgjohet Al Jazeera që tregon dëmet dhe viktimat e bombardimeve të fundit izraelite mbi Gazën, ku është rikthyer armëpushimi pas dy vitesh bombardimesh izraelite që pasuan masakrën e 7 tetorit, të dënuar nga AP-ja.Abbas: “Rruga drejt paqes është sot më e hapur se kurrë
Presidenti Abbas i njohur si Abu Mazen, “do të vijë për një çast”, njoftojnë, ndërsa ofrojnë një çaj të shijshëm me mente. Zyra e tij ndodhet përballë asaj të paraardhësit të tij Yasser Arafat, udhëheqës ende i nderuar nga populli. Prej 20 vitesh në krye të Autoritetit Kombëtar Palestinez, presidenti 89-vjeçar kritikohet nga një pjesë e palestinezëve, ndërsa për të tjerë është një njeri pragmatik dhe i hapur ndaj dialogut. Ka pak kohë, por në fakt qëndron shumë më gjatë se sa ishte parashikuar. “Jam i lumtur të kthehem në Itali”, thotë ai. Më 7 nëntor do të takojë Giorgia Melonin, Sergio Mattarellën dhe Papën Leonin XIV.
Cila është mendimi juaj për planin e Trump
“E kemi mirëpritur njoftimin e presidentit amerikan për një armëpushim në Gaza dhe fillimin e fazës së parë, që përfshin lirimin e pengjeve dhe të burgosurve, hyrjen e ndihmave humanitare të menaxhuara nga Kombet e Bashkuara dhe tërheqjen e forcave pushtuese në vijat e dakorduara. Jemi gjithashtu mirënjohës për punën e ndërmjetësve dhe të administratës amerikane.”
Në këtë plan, roli i AP-së duket pak i paqartë.
“Shteti i Palestinës është autoriteti sovran mbi Gazën. Është pra thelbësore të rivendoset lidhja me Bregun Perëndimor përmes ligjeve, institucioneve dhe qeverisë, përmes Komitetit Administrativ Tranzitor dhe forcave legjitime të sigurisë. Kemi rënë dakord për praninë e përkohshme të një force stabilizuese arabo-ndërkombëtare, me mandat nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së. Dhe mirëpresim një rol të Italisë. Tani duhen ndalur të gjitha masat izraelite që minojnë zgjidhjen me dy shtete.”
Cilat janë ato masa?
“Për shembull, mbajtja e fondeve palestineze që duhet të zhbllokohen. Duam t’i jepet fund bllokadës ndaj ekonomisë sonë, zgjerimit të kolonive, terrorizmit të kolonëve, aneksimit të tokave dhe agresioneve ndaj vendeve të shenjta islame e të krishtera. Deklarata e Nju Jorkut e Konferencës Ndërkombëtare për Paqen do të çojë në hapa të pakthyeshëm drejt një paqeje të qëndrueshme.”
Në plan thuhet gjithashtu se AP-ja duhet të tregojë se ka reformuar institucionet e saj. Nuk ka zgjedhje legjislative që prej vitit 2006. Në çfarë po punoni?
“Po punojmë për ndërtimin e një shteti modern, demokratik dhe jo të militarizuar, për organizimin e zgjedhjeve presidenciale dhe parlamentare brenda një viti pas përfundimit të luftës, si dhe për përgatitjen e një kushtetute të përkohshme që do të shpallet në muajt e ardhshëm. Po punojmë gjithashtu në dy ligje: për ligjin zgjedhor dhe për partitë politike.”
Ndër reformat e para që keni zbatuar është heqja e ‘pagesave për familjet e martirëve’.
“Po, dhe kemi tashmë një sistem mbrojtjeje sociale gati për rishikim ndërkombëtar. Po ndryshojmë gjithashtu programet tona arsimore në përputhje me standardet e UNESCO-s, dhe po zbatojmë reformat e premtuara ndaj BE-së, Bankës Botërore dhe shumë të tjera.”
Si i komentoni videot e ekzekutimeve në shesh nga Hamasi në Gaza?
“I dënojmë me ashpërsi ekzekutimet e menjëhershme të kryera nga Hamasi kundër dhjetëra qytetarëve, të kryera jashtë çdo kuadri ligjor dhe pa asnjë proces të drejtë gjyqësor. Hamasi është përgjegjës për këto ekzekutime të tmerrshme dhe të papranueshme, të cilat përbëjnë shkelje të të drejtave të njeriut dhe një sulm të rëndë ndaj shtetit të së drejtës. Janë veprime që dëmtojnë interesat e popullit tonë dhe synojnë të përjetësojnë kontrollin e Hamasit mbi Gazën, duke i dhënë pretekste pushtimit dhe penguar rindërtimin. Pengojnë gjithashtu bashkimin e institucioneve shtetërore nën një autoritet të vetëm legjitim, një ligj të vetëm dhe një forcë të vetme sigurie.”
Besoni se militantët do të pranojnë çarmatosjen?
“Ka një kërkesë ndërkombëtare për çarmatosje që Hamasi e ka miratuar. Për më tepër, ata nuk do të kenë asnjë rol në qeverinë e Gazës: armët duhet të dorëzohen.”
A do ta braktisin ndonjëherë rrugën e dhunës?
“Hamasi ka ende mundësinë të shndërrohet në një parti politike, nëse do të pranojë parimet e PLO-së — që njeh Izraelin — do të respektojë angazhimet e saj ndërkombëtare dhe do të mbështesë zgjidhjen me dy shtete.”
Ju ende e mbështesni këtë zgjidhje, pavarësisht situatës në Bregun Perëndimor, apo po mendoni edhe për idenë e një shteti unik?
“Zgjidhja me dy shtete mbetet e vetmja mundësi për të garantuar paqe, siguri dhe stabilitet në të gjithë rajonin. I siguron popullit palestinez të drejtën për liri, pavarësi dhe krijimin e shtetit të tij sovran brenda kufijve të vitit 1967, me Jerusalemin Lindor si kryeqytet, duke jetuar krah për krah me Izraelin në paqe, siguri dhe marrëdhënie të mira fqinjësie.”
Kjo vala e fundit e njohjeve të shtetit të Palestinës a ka ndikuar në armëpushim?
“Shteti i Palestinës është tashmë anëtar me të drejta të plota në mbi njëqind organizata dhe traktate ndërkombëtare dhe sot njihet nga më shumë se 159 shtete. Nuk është një gjest simbolik, por një njohje politike dhe juridike e të drejtës së popullit palestinez për shtetësinë e vet. Është një hap thelbësor drejt një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme dhe hap rrugën për zbatimin e plotë të zgjidhjes me dy shtete. Së bashku me punën e Trumpit dhe ndërmjetësve, këto njohje të fundit janë hapa të rëndësishëm për t’i dhënë fund vuajtjeve të Gazës. Pas zbatimit të fazës së parë të planit, do t’i kërkoj edhe qeverisë italiane të njohë shtetin e Palestinës.”
Më 7 nëntor do të jeni në Itali dhe do të takoni për herë të parë Papën Leonin XIV.
“Po, jam shumë i lumtur që kthehem. Palestina dhe Italia gëzojnë marrëdhënie të forta. Vendi juaj ka luajtur një rol të rëndësishëm si kryetar i njërit prej grupeve të punës të Konferencës Ndërkombëtare, në zbatimin e marrëveshjes për kalimet kufitare dhe në trajnimin e forcave palestineze të policisë dhe sigurisë. Po ashtu, kontributi humanitar për burrat dhe gratë e Gazës ka qenë shumë i vlefshëm.”
A ka një mundësi për paqe?
“Unë besoj se rruga drejt paqes është sot më e hapur se kurrë, në mënyrë që Izraeli dhe Palestina të mund të jetojnë bashkë në paqe dhe siguri.”/Corriere della sera
