Artikulli i gazetës greke Kathimerini
Rritja meteorike e fuqisë detare turke është një fenomen që Athina e ka parë të zhvillohet gjatë dy dekadave të fundit, madje edhe tani me ushtrime të gjera që përfshijnë skenarë dhe aftësi që Ankaraja kishte në një masë të kufizuar.
Një element i tillë demonstrues është ushtrimi “Atdheu Blu 2025” i cili do të zhvillohet në periudhën e ardhshme kohore në Mesdheun Lindor. Megjithatë është interesant fakti që stërvitja do të zhvillohet në të gjithë lindjen e Rodosit, të paktën në bazë të zonave të rezervuara deri më tani, bazuar në udhëzimet për detarët (NAVTEX) të lëshuara nga autoritetet turke.
Stërvitja është e njohur edhe në Athinë prej disa javësh, pasi ishte në listën e atyre të përfshirë në Masat e Ndërtimit të Besimit (CBM). Nisma turke tregon se – megjithë vështirësinë e përgjithshme të regjistruar në promovimin e kontakteve greko-turke në hapin tjetër, pra diskutimet thelbësore për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve – synimi mbetet për të zgjatur sa më shumë periudhën e “ujrave të qeta”.
Ankaraja, me këmbëngulje dhe vendosmëri të jashtëzakonshme, në thelb po promovon një program masiv të rinovimit të flotës me mjetet e veta. Përtej anës së ndërtimit të anijeve, Turqia po përpiqet të pajisë anijet e saj të reja me sisteme armësh të zhvilluara dhe të prodhuara nga industria vendase e mbrojtjes, si raketat kundër anijeve ATMACA dhe lëshuesit vertikal MIDLAS.
Zhvillimi i aftësive detare turke përkoi me dekadën e “shkretëzimit” të armatimeve greke (2010-2020), ku – me përjashtim të përfundimit të vonuar të ndërtimit të disa raketave – praktikisht asgjë nuk ishte bërë për të modernizuar aftësitë.
Tani, si kundërpërgjigje ndaj lëvizjeve turke, ka një plan për ta forcuar, e cila ka një horizont që e kalon dekadën dhe arrin të paktën në 2037.
Brenda vitit 2025, fregata e parë e tipit FDI, konkretisht “Kimon”, do të mbërrijë në Greqi, ndërsa dy të tjera do të pasojnë. Athina dhe Parisi po negociojnë gjithashtu për një fregatë të katërt të tipit FDI, madje edhe në një fazë të avancuar.
Gjithashtu, po zhvillohen negociata për përmirësimin e aftësive të të katër fregatave të tipit MEKO (klasa “Hydra”). Burime të mirëinformuara thanë për “K” se nga 9 fregatat më të vjetra të tipit S, asnjëra nuk do të çaktivizohet nëse nuk bëhet e pafuqishme.
Diskutimet po vazhdojnë edhe me amerikanët për fregatën e klasit Constellation, e cila gjithsesi nuk do të mbërrijë në Greqi para vitit 2035. Ky është në thelb një plan për të siguruar aftësitë afatgjata të në fakt me synimin të ndërtimit të tyre të anijeve brenda Greqisë.
Deri atëherë Greqia do të ketë vazhduar me furnizimin me korveta. Ajo ka hyrë tashmë në programin Eurocorvette, me synimin për të ndërtuar disa njësi (3 ose 4) deri në vitin 2030. Në rast se projekti Eurocorvette (i cili mbështetet nga Franca, Italia dhe Spanja) nuk vazhdon, buxheti i parashikuar nuk do të vazhdojë, nuk do të humbasë, por do të përdoret për të ndërtuar një korvetë tjetër që do të zgjidhet nga tregu.
31 luftanije turke në ndërtim
Stamboll – Përgjigje. Strategjia afatgjatë e zhvillimit të fuqisë detare të brendshme tradhtohet nga njoftimet e Ministrisë së Mbrojtjes Kombëtare të Turqisë për një program të vazhdueshëm të ndërtimit për gjithsej 31 anije luftarake për marinën turke.
Qëllimi, siç tha përfaqësuesi i Ministrisë së Mbrojtjes Kombëtare Zeki Akturk, është “të zgjerojmë aftësitë e marinës sonë në “Atdheun Blu” dhe në detet përreth”.
Recep Tayyip Erdoğan dha disa detaje rreth programeve që tashmë kanë filluar dhe do të vazhdojnë në të ardhmen. “Me programin MILGEM ne kemi ndërtuar korvetat dhe fregatat tona të cilat janë 100% prodhim vendas.
Tashmë kemi pesë anije të tilla dhe ndërtimi i shtatë të tjerave vazhdon. Në Stamboll filluam ndërtimin e kryqëzorit të parë të mbrojtjes kundërajrore dhe në kantierin Golcuk u bë saldimi i parë i nëndetëses së parë të projektimit dhe prodhimit vendas.
Gjithashtu, aeroplanmbajtësja jonë kombëtare që do të ndërtohet do të jetë “vëllai i madh” i TCG Anadolu që kemi. Me këto plane, Turqia do të ngjitet në një kategori dhe ne do të kemi plotësuar nevojat tona kritike”.
Ankaraja ka përfunduar një program për të ndërtuar katër korveta të klasit Heybeliada dhe tani po ecën përpara me një program për të ndërtuar tetë fregata të klasit të Stambollit.
Njëra prej tyre, TCG Istanbul është në dispozicion të marinës dhe tre të tjera po ndërtohen në të njëjtën kohë me synimin për t’u dorëzuar në vitin 2027. I gjithë programi pritet të përfundojë në vitet 2030-2031.
