Ish-ambasadori i SHBA-së në Serbi e Kroaci, William Montgomery, 77-vjeç, shpjegoi në një intervistë për “Dubrovnik Herald” pikëpamjen e tij për luftën në Ukrainë dhe arsyet e marrëdhënieve të ndërlikuara midis Serbisë dhe Evropës. Ai tha se ishte në kontakt me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, nga i cili kërkoi disa lëvizje. “Arsyeja e vetme që Kosova nuk është bërë anëtare e OKB-së është sepse sa herë që shtrohet çështja, Rusia vë veton ndaj saj. Dhe kjo është arsyeja e vetme. Pra, Rusia në fakt ka shantazhuar Serbinë për më shumë se 20 vjet.
Me fjalë të thjeshta, Rusia i thotë Serbisë: ‘Nëse ju ngatërroni me ne, ne do të heqim dorë nga vetoja për Kosovën dhe ajo do të bëhet anëtare e OKB-së dhe ju do ta humbisni atë përgjithmonë’. Kjo, natyrisht, do të nënkuptonte se partia në pushtet në Serbi do të shkatërrohej. Reagimet e Vuçiqit janë të parashikueshme. Ata do të blejnë disa avionë luftarakë nga rusët, do t’u japin kinezëve një kontratë për të ndërtuar rrugë, pastaj do të bëhen partnerë për paqen me Perëndimin dhe do të bëjnë diçka me Bashkimin Evropian. Ai po përpiqet të balancojë të katër forcat pa u anuar me asnjërën prej tyre.
Megjithatë, konflikti ukrainas do të bëhet gjithnjë e më i vështirë për të. Veprimet kundër vendeve që mendohet se mbështesin palën tjetër do të bëhen gjithnjë e më të vështira, pavarësisht nëse ajo është në anën e Rusisë apo të Perëndimit. E vetmja gjë që ka pasur sukses Vuçiqi është që Dodiku të mos e kalojë ‘vijën e kuqe’, edhe pse Dodiku u inkurajua për këtë nga Putini. Për sa kohë që përfaqësuesi i rangut të lartë në BeH nuk bën asgjë provokuese, paqja do të mbijetojë.
Ndodhi që Serbia të lejojë gjithnjë e më shumë fluturime nga Rusia, në mënyrë që të shmangin qiellin e mbyllur mbi vendet e Bashkimit Evropian. Dhe kjo është kritikuar shumë. Në të njëjtën kohë, Turqia vlerësohet për lejimin e një numri të madh fluturimesh nga Rusia, sepse këto fluturime mendohet se kanë lënë rusët të ikin nga Putini. E njëjta situatë, pamje të ndryshme. I thashë Vuçiqit të ndalonte fluturimet. Dhe ai premtoi të kufizojë numrin e fluturimeve në atë që ishte para fillimit të konfliktit”, tha Montgomery, duke shtuar:
“Ajo që doja t’i sillja në vëmendje është se sa më gjatë të zgjasë kjo situatë, aq më shumë do të lindin pikëpyetje, dhe mbase fare pa lidhje me luftën. Pra, nëse doni të tregoni vendosmëri në qëndrimin tuaj ndaj Rusisë, a dërgoni volejbollistë atje për të garuar? A organizoni konferenca? Do të lindin shumë pyetje”, thotë Montgomery. Si veteran i Vietnamit, ai ka përvojë lufte, dhe ka komentuar edhe rrjedhën e konfliktit. “Me një gjuhë të ftohtë, për mua do të ishte më mirë nëse konflikti do të mbetej brenda Ukrainës.
Për sa kohë që ai është brenda kufijve të Ukrainës, Perëndimit nuk do t’i duhet t’i përgjigjet shumë pyetjeve. E di që është shumë zhgënjyese, më shumë se çdo gjë do të doja që të mund të bashkohesha vetë në mbrojtjen e Ukrainës. Jam i veshur si njësi speciale, megjithatë, mosha ime mund të jetë problem. Do të isha i lumtur të luftoja përkrah ukrainasve, jam i mirë me armët, dhe në disa rrethana të tjera, që do të thotë sikur të isha shumë më i ri, me kënaqësi do t’i bashkohesha”, tha ndër të tjera ish-diplomati me përvojë.
