Çmimet e naftës ranë në tregtinë e hershme aziatike pas sulmit hakmarrës të Iranit ndaj Izraelit gjatë fundjavës.
Nafta e papërpunuar Brent – një pikë referimi kyç për çmimet e naftës në nivel ndërkombëtar – ishte më e ulët, por ende tregtohet afër 90 dollarë për fuçi të hënën në mëngjes.
Çmimet tashmë ishin rritur në pritje të veprimeve nga Irani, me naftën bruto Brent që i afrohej nivelit më të lartë gjashtëmujor javën e kaluar.
Ministri izraelit i Mbrojtjes Yoav Gallant ka thënë se konfrontimi me Iranin “nuk ka përfunduar ende”.
Analistja e energjisë Vandana Hari tha: “Është e qartë, tregu i naftës nuk sheh nevojën për të faktorizuar ndonjë kërcënim shtesë për furnizimin në këtë pikë.”
Nafta e papërpunuar Brent mund të bjerë nën nivelin e 90 dollarëve, por një tërheqje e konsiderueshme nuk ka gjasa pasi tregtarët mbeten të fokusuar në rreziqet që lidhen me konfliktet në Gaza dhe Ukrainë, shtoi ajo.
Analistët thanë gjithashtu se reagimi i Izraelit ndaj sulmit do të jetë kyç për tregjet globale në ditët dhe javët në vijim.
Peter McGuire nga platforma tregtare XM.com i tha BBC-së se ai priste që tregu i energjisë të ishte i paqëndrueshëm dhe parashikoi se çmimet e naftës do të rriteshin nëse Izraeli do t’i përgjigjej fuqishëm lëvizjes së Iranit.
Megjithatë, April LaRusse, kreu i investimeve në Insight Investment, tha se ka të ngjarë që tregjet të “tregtojnë anash derisa të kemi më shumë informacion”.
“Fatkeqësisht, kjo situatë në Lindjen e Mesme ka vazhduar për disa kohë dhe sa më gjatë të kesh pak tension gjeo-politik, aq më shumë tregje presin të shohin dhe nuk ka një lloj reagimi paniku si hapi i parë” shtoi ajo.
Tregjet e aksioneve në rajonin Azi-Paqësor ranë të hënën ndërsa investitorët peshuan ndikimin e sulmit.
Hang Seng në Hong Kong, Nikkei 225 i Japonisë dhe Kospi në Korenë e Jugut ishin të gjitha më të ulëta, ndërsa Shanghai Stock Exchange Composite i Kinës ishte më shumë se 1% më i lartë.
Çmimi i arit u rrit, për të qëndruar pranë niveleve rekord, duke u tregtuar afër 2,400 dollarë për ons.
Ari shihet shpesh si një investim i sigurt në kohë pasigurie dhe u rrit ndjeshëm përpara kësaj fundjave.
Pse Irani ka sulmuar Izraelin?
Irani lëshoi drone dhe raketa drejt Izraelit në fundjavë, pasi u zotua për hakmarrje për një sulm ndaj konsullatës së tij në kryeqytetin sirian Damask më 1 prill.
Izraeli nuk ka thënë se ka kryer sulmin e konsullatës, por besohet gjerësisht se ka qenë pas tij.
Në fund të javës së kaluar, çmimi i naftës së papërpunuar Brent arriti në 92,18 dollarë për fuçi, më i larti që nga tetori, përpara se të binte për t’u mbyllur në 90,45 dollarë të premten.
Irani është prodhuesi i shtatë më i madh i naftës në botë, sipas Administratës së Informacionit të Energjisë së SHBA-së, dhe anëtari i tretë më i madh i kartelit të prodhuesve të naftës OPEC.
Analistët thonë se një çështje kyçe për çmimin e naftës në vazhdim është nëse do të ndikohet transporti përmes Ngushticës së Hormuzit.
Ngushtica – e cila është midis Omanit dhe Iranit – është një rrugë thelbësore detare, pasi rreth 20% e furnizimit të përgjithshëm të naftës në botë kalon përmes saj.
Anëtarët e OPEC-ut, Arabia Saudite, Irani, Emiratet e Bashkuara Arabe, Kuvajti dhe Iraku dërgojnë pjesën më të madhe të naftës që eksportojnë përmes ngushticës.
Të shtunën, Irani kapi një anije tregtare me lidhje me Izraelin teksa kalonte përmes ngushticës së Hormuzit./ BBC
